Zabezpieczenie spłat raty kredytu frankowego, czyli jak legalnie wstrzymać spłatę rat na czas postępowania przed sądem
Do sądów w Polsce wpływają tysiące pozwów w sprawach frankowych. Co więcej, z roku na rok jest ich coraz więcej. To oznacza duże obłożenia sądów i dłuższe czekanie na wyrok w sprawie. Do tego czasu wciąż musisz spłacać kolejne raty na rzecz banku.
Robisz to na podstawie dokładniej tej samej umowy, która narusza Twoje prawa i której nieważność zamierzasz stwierdzić. Istnieje jednak sposób na legalne wstrzymanie spłaty rat kredytu na czas postępowania – zabezpieczenie roszczenia.
Wniosek o zabezpieczenie kredytu frankowego – co to takiego?
Udzielenie zabezpieczenia roszczenia w sprawie kredytu frankowego w praktyce oznacza zawieszenie spłaty rat na czas trwania postępowania. Co jednak ważne, sąd nie dokona takiego zabezpieczenia z własnej inicjatywy.
Żeby móc legalnie zaprzestać dalszych płatności wynikających z wadliwej umowy kredytowej, a tym samym poprawić swoją sytuację już w toku samego postępowania, musisz złożyć wniosek. Możesz to zrobić w ramach samego pozwu (wtedy nie wiąże się on z dodatkową opłatą), przed wszczęciem postępowania w sprawie frankowej lub dopiero w toku procesu. W każdym z tych przypadków z płatnością miesięcznych rat należnych z tytułu wadliwej umowy możesz wstrzymać się dopiero, gdy sąd wyda postanowienie o zabezpieczeniu roszczeń.
Przeczytaj także: Rozwód, a kredyt frankowy
Kiedy sąd uwzględni wniosek o zabezpieczenie kredytu we frankach?
Aby sąd przychylił się do Twojego stanowiska i umożliwił Ci zaprzestanie spłaty rat, konieczne będzie spełnienie 2 warunków.
- Uprawdopodobnienie roszczenia – przekonanie sądu o istnieniu dużego prawdopodobieństwa, że Twoja umowa kredytu w CHF zostanie uznana za nieważną. Biorąc pod uwagę fakt, że znaczna część umów o kredyt we frankach zawiera niedozwolone postanowienia, sądy raczej zgodnie uznają roszczenia frankowiczów za uprawdopodobnione;
- Wykazanie interesu prawnego uzasadniającego wstrzymanie płatności rat – każdy taki przypadek musi rozpatrywać indywidualnie, biorąc pod uwagę sytuację frankowicza, ale także i samego banku. Twój wniosek o zabezpieczenie roszczenia może zostać rozpatrzony pozytywnie np. gdy istnieje duże ryzyko, że bank ogłosi upadłość. Ważnym argumentem dla wstrzymania płatności rat kredytu może być również fakt, że bank otrzymał już w ramach spłat równowartość pożyczonego Ci kapitału kredytu.
Pamiętaj jednak, że sam fakt udzielenia zabezpieczenia na czas trwania postępowania wcale nie daje gwarancji, że finalnie dojdzie do unieważnienia umowy kredytu. Tak samo jak to, że złożony wniosek o zabezpieczenie nie został rozpatrzony pozytywnie, nie oznacza, że przegrasz postępowanie w sprawie unieważnienia umowy.
Przykład
Krystian w 2020 roku złożył pozew o unieważnienie umowy o kredyt we frankach. Wnioskował również o wstrzymanie płatności kolejnych rat kredytu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Sąd rozpatrujący sprawę uznał, że Krystian nie ma uzasadnionego interesu dla wstrzymania płacenia rat w toku postępowania. Oddalił więc wniosek, w związku z czym Krystian przez kolejne 1,5 roku trwania postępowania musiał dalej wywiązywać się z obowiązku spłaty miesięcznych rat należnych bankowi z tytułu tej umowy kredytu.
Sąd doszedł do wniosku, że w umowie kredytowej Krystiana znajdowały się niedozwolone postanowienia umowne i stwierdził nieważność umowy. Krystian mógł więc domagać się od banku zwrotu wszystkich kosztów poniesionych z tytułu umowy o kredyt we frankach – w tym także zwrotu miesięcznych rat zapłaconych już w toku postępowania.
Co daje zabezpieczenie roszczenia w sprawie frankowej?
Korzyści z zawieszenia płatności rat na czas postępowania są dość oczywiste. Po pierwsze, możesz legalnie wstrzymać się dalszym regulowaniem długu wynikającego z wadliwej umowy. Bank nie będzie mógł na tej podstawie ani naliczać odsetek, ani tym bardziej wypowiedzieć umowy kredytu czy zamieścić negatywnego wpisu w historii kredytobiorcy frankowego.
Już samo zaprzestanie spłat znacznie poprawia Twoją sytuację finansową i to jeszcze na długo przed unieważnieniem umowy. Dzięki zabezpieczeniu roszczenia zyskujesz też spokój, poczucie bezpieczeństwa i większą kontrolę nad swoimi finansami.
Chcesz sprawdzić, czy w Twoim przypadku wstrzymanie spłat rat kredytu w CHF jest możliwe? Wyślij nam umowę do niezobowiązującej analizy. Sprawdzimy, jakie masz możliwości w walce z bankiem.
W jakim terminie sąd rozpatrzy wniosek?
Zgodnie z przepisami sąd powinien niezwłocznie rozpoznać wniosek o udzielenie zabezpieczenia i wydać postanowienie, nie później niż w terminie 7 dni od wpłynięcia wniosku.
Niestety przepis ten nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistości. Biorąc pod uwagę obecne obłożenie sądu, na rozpatrzenie wniosku o zawieszenie spłaty rat kredytu trzeba poczekać znacznie dłużej. Obecnie jest to około 3 miesięcy.
Zacznij działać, zanim Twoje roszczenie wobec banku ulegnie przedawnieniu
Od kiedy spłata kolejnych rat nie będzie już konieczna?
Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia jest wykonalne już w chwili jego wydania. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega zaskarżeniu. Każda ze stron może więc najpierw wystąpić o doręczenie uzasadnienia od takiego postanowienia, a później je zaskarżyć.
W takiej sytuacji akta sprawy trafią do sądu drugiej instancji. To z kolei wydłuży całe postępowanie. Sąd pierwszej instancji prowadzący sprawę o ustalenie nieważności umowy kredytu nie będzie mógł bowiem w tym czasie podejmować dalszych czynności.
Skontaktuj się z Kancelarią dla Frankowiczów
Co stanie się z zawieszonymi ratami w razie przegranej frankowicza?
Jeśli sądowe postępowanie zakończy się wygraną banku, wszystkie wstrzymane raty kredytu staną się natychmiast wymagalne. Bank będzie więc mógł od razu domagać się ich zwrotu. Jest to jednak mało prawdopodobny scenariusz. Ze statystyk jasno wynika, że 95-98% spraw frankowiczów (w zależności od konkretnego źródła takich statystyk) kończą się sukcesem. Sytuacja ta zresztą poprawia się z roku na rok, bo TSUE wydaje kolejne korzystne dla frankowiczów orzeczenia. Poza tym, gdy decyzji o unieważnieniu umowy nie podejmujesz samodzielnie, ale korzystasz z pomocy prawnika, który analizuje ją pod kątem istnienia klauzul niedozwolonych, jeszcze lepiej zabezpieczasz swoje interesy i zwiększasz szanse wygranej.
Wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-287/22
Jeszcze do niedawna mało który wydział frankowy przychylał się do wniosków frankowiczów o wstrzymanie płatności rat CHF. Pozytywnie wnioski były rozpatrywane przede wszystkim w wydziale frankowym SO w Warszawie, a w pozostałych sądach już niekoniecznie. Wprawdzie raczej nie było wątpliwości co do uprawdopodobnienia roszczenia. Najczęściej wnioski o zabezpieczenie były jednak oddalane z uwagi na brak interesu prawnego.
TSUE 15 czerwca 2023 roku wydał jednak ważny wyrok w tej sprawie, zwiększając szanse frankowiczów na otrzymanie zabezpieczenia i wstrzymanie rat kredytu frankowego. Uznał, że sąd powinien zabezpieczyć roszczenia frankowiczów poprzez wstrzymanie spłaty kredytu frankowego, jeśli „wymaga tego zapewnienie skuteczności przyszłego orzeczenia”.
Co to oznacza w praktyce? Gdyby raty nie zostały wstrzymane, po unieważnieniu umowy przywrócenie sytuacji konsumenta do stanu sprzed jej zawarcia mogłoby się okazać niemożliwe, a przynajmniej mocno utrudnione.
Dzieje się tak dlatego, że gdy występujesz o unieważnienie umowy, wnosisz też o zwrot zapłaconych rat – tych, które bank otrzymał od Ciebie do dnia złożenia pozwu. Tymczasem w toku procesu dokonujesz dalszych płatności na rzecz banku. Oznacza to, że masz 2 możliwości. Pierwsza z nich to, by przy spłacie każdej raty rozszerzać zakres powództwa z pozwu o kolejną płatność. Druga – wystąpić już po unieważnieniu umowy o zwrot wszystkich rat spłaconych w toku procesu, a nieujętych w pozwie.
W obu przypadkach oznacza to dużo zamieszania, dużo dodatkowych trudności i dużo kosztów, bo każde rozszerzenie powództwa wiąże się z dodatkową opłatą sądową. Poza tym zdaniem TSUE skoro umowa jest wadliwa, to niezgodne z Twoim interesem i unijną dyrektywą byłoby zmuszanie Cię jeszcze nawet przez kilka lat do spłaty rat na podstawie postanowień naruszających Twoje prawa.
Przeczytaj także: Jak uzyskać zaświadczenie o spłacie kredytu
Wyrok TSUE nie oznacza wprawdzie, że teraz sądy zaczną udzielać zabezpieczeń niemal w każdej sprawie. Na pewno jednak będą częściej wstrzymywać płatność rat frankowych, a już w szczególności, gdy dotychczas spłacona kwota odpowiada przynajmniej wartości pożyczonego od banku kapitału. Wprawdzie decyzja zawsze należy do sądu rozpatrującego Twoją sprawę. To on ustala, czy warunki udzielenia zabezpieczenia zostały spełnione. Jednocześnie jednak już widać pozytywne zmiany. Po wyroku TSUE sądy, które do tej pory praktycznie nigdy nie udzielały zabezpieczeń w sprawach frankowych, teraz robią to znacznie częściej.
FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące udzielenia zabezpieczenia roszczeń w sprawach frankowych
Czy można przestać spłacać kredyt we frankach?
Tak, ale tylko na podstawie postanowienia sądu. Aby móc legalnie wstrzymać się od płatności kolejnych rat, konieczne jest więc złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia, czyli wstrzymania płatności rat na czas trwania postępowania. Dopiero gdy sąd pozytywnie rozpatrzy Twój wniosek i udzieli zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu, możesz legalnie zaprzestać płacenia rat na rzecz banku.
Jak zawiesić spłatę kredytu frankowego?
W celu zawieszenia obowiązku spłaty miesięcznych rat musisz złożyć wniosek do sądu, który prowadzi Twoją sprawę o unieważnienie kredytu we frankach. Możesz zrobić to w pozwie, jeszcze przed uruchomieniem postępowania albo w toku procesu. Sąd pozytywnie rozpatrzy Twój wniosek, jeśli uzna, że Twoje roszczenie jest uprawdopodobnione i że masz interes prawny w udzieleniu Ci takiego zabezpieczenia.
