ul. Kazimierza Wielkiego 1

Wrocław

biuro@adwokat-wroclaw.biz.pl

kontakt email: 24h / 7 dni w tygodniu

+ 48 695 560 425

8.30 - 16.30 - dni robocze

Pon - Pt: 8:30 - 16:30

Obsługa Klienta

urlop na żądanie

Blog Kancelarii Klisz i Wspólnicy – najnowsze informacje prawne weryfikowane przez zawodowych adwokatów i radców prawnych

Urlop na żądanie to specyficzne uprawnienie pracownika, które umożliwia mu uzyskanie określonej ilości dni wolnych od pracy w zasadzie z dnia na dzień, bez wcześniejszych ustaleń z pracodawcą. Jak prawidłowo korzystać z tego przywileju i czy naruszenie procedury związanej z udzieleniem takiego urlopu może skończyć się dyscyplinarką dla pracownika?

Czy pracownik może sobie sam udzielić urlopu?

Urlop na żądanie, podobnie jak każdy inny rodzaj urlopu, musi zostać udzielony przez pracodawcę. Tzn. pracownik nie może po prostu nie przyjść do pracy twierdząc, że właśnie wykorzystał przysługujący mu urlop na żądnie.

Zgłoszenie wniosku o udzielenie urlopu na żądnie mu zostać zaakceptowane przez pracodawcę. Dopiero po uzyskaniu takiej akceptacji pracownik jest zwolniony z konieczności obecności w zakładzie pracy.

Co więcej, jeśli pracownik nie uzyska od pracodawcy zgody na skorzystanie z urlopu na żądanie, jego nieobecność w pracy będzie nieusprawiedliwiona i będzie upoważniać pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu ciężkiego naruszenia przez niego obowiązków pracowniczych.

Kodeks pracy nie zawiera wskazówek co do tego, w jaki sposób wystąpić z wnioskiem (pisemnie, ustnie, mailowo, telefonicznie, przez sms itp.). Można zatem przyjąć, że każdy sposób na złożenie takiego wniosku jest dobry byleby doszedł on do pracodawcy, a pracodawca zdążył na niego odpowiedzieć. Należy jednak zwrócić uwagę, że nieraz procedurę uzyskania urlopu wypoczynkowego reguluje regulamin pracy (znasz regulamin pracy obowiązujący u Twojego pracodawcy?) albo zwyczajowa praktyka w zakładzie pracy.

Zgodnie z przepisami prawa pracy oraz stosownym orzecznictwem sądowym wniosek o skorzystanie z urlopu na żądanie pracownik powinien złożyć najpóźniej w dniu, w którym zamierza z niego skorzystać, ale przed czasem, w którym powinien rozpocząć wykonywanie pracy.

Ważne jest to, że żaden przepis nie wymaga aby pracownik wyjaśniał pracodawcy przyczyny, dla których zdecydował się na wystąpienie o udzielenie urlopu na żądanie. Jednak w niektórych przypadkach podanie tych przyczyn, będzie istotne ? o tym dalej.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie?

Zgodnie z kodeksem pracy pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu na żądanie. W praktyce jednak zdarza, iż pracownicy korzystają z tego urlopu w innych celach niż zakładali twórcy tej instytucji (np. celem organizacji strajku, kiedy wszyscy lub większość pracowników wnoszą o udzielenie urlopu na żądanie). Dlatego od pewnego czasu w orzecznictwie sądowym zwraca się uwagę na konieczność uwzględnienia interesu pracodawcy. W związku z tym uznawany jest pogląd, że z ważnych powodów (paraliż produkcji w zakładzie pracy, brak możliwości wykonania pewnych istotnych zadań w zakładzie pracy podczas nieobecności pracownika itp.) pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie.

W wyjątkowych sytuacjach może się zdarzyć, że sąd będzie ważył czyj interes (pracodawcy czy pracownika) w danej sytuacji wymagał szerszej ochrony. Może być bowiem tak, że zarówno pracodawca miał uzasadnione podstawy, ażeby urlopu nie udzielać, a pracownik był w takiej sytuacji życiowej, że udzielenie mu tego urlopu było ze wszech miar słuszne. Właśnie w takich sytuacjach warto żeby pracownik wyjaśnił pracodawcy dlaczego potrzebuje urlopu na żądanie.

Ile dni urlopu na żądanie?

Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego 4 dni urlopu na żądanie. Co istotne, wymiar tych 4 dni urlopu nie jest uzależniony w żaden sposób od stażu pracy. Tyle samo dni urlopu na żądanie będzie miała osoba uprawniona do 20 i do 26 dni urlopu wypoczynkowego.

Po drugie urlop na żądanie to jedynie specjalny tryb udzielania zwykłego urlopu wypoczynkowego. Cztery dni urlopu na żądnie nie powiększają “normalnie” przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego.

Zatem jeśli pracownik wykorzysta cały urlop wypoczynkowy w danym roku kalendarzowym, to nie może domagać się udzielenia urlopu na żądanie, mimo że w tym roku kalendarzowym jeszcze z takiego urlopu nie korzystał, ponieważ wykorzystał całą przysługującą mu “pulę” dni urlopu wypoczynkowego.

Warto natomiast wskazać, że pracownikowi przysługuje tylko 4 dni urlopu na żądanie w ciągu roku, niezależnie od tego, u ilu pracodawców wykonywał pracę. Tzn. jeśli pracownik przez pierwsze trzy miesiące roku kalendarzowego wykonywał pracę u jednego pracodawcy i w ramach tego zatrudnienia wykorzystał (zużył) już wszystkie 4 dni przysługującego mu urlopu na żądnie, to kolejnych pracodawców w tym samym roku kalendarzowym nie będzie mógł skorzystać z żadnego dnia wolnego udzielonego w trybie urlopu na żądanie. Liczba dni wykorzystanego urlopu na żądanie w danym roku kalendarzowym jest wskazywana w świadectwie pracy, zatem kolejni pracodawcy będą mieli wiedzę odnośnie tego, ile takich dni pracownik już w danym roku wykorzystał.

Czy niewykorzystany urlop na żądanie przechodzi na kolejne lata?

Jeśli pracownik nie wykorzysta wszystkich przysługujących mu dni urlopu na żądanie nie wykorzystując jednocześnie wszystkich dni zwyczajnego urlopu wypoczynkowego, to dni te przechodzą na przyszły rok, ale już jako “zwyczajny” niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Oznacza to, że jeśli w danym roku pracownik wykorzystał tylko jeden dzień urlopu na żądanie, a jednocześnie zostało mu trzy dni urlopu wypoczynkowego, to w następnym roku będzie dysponował tylko czterema dniami urlopu na żądanie. Te trzy dni tego rodzaju urlopu, które zostały mu z zeszłego roku, mogą mu zostać udzielone w normalnym trybie, a nie w trybie ?na żądanie?.

Urlop na żądanie w równoważnym systemie czasu pracy.

Nieco problematyczna jest sytuacja, kiedy urlopu na żądanie domaga się pracownik zatrudniony w oparciu o równoważny system czas pracy. Kiedy żądanie dotyczy dnia, w którym pracownik wg harmonogramu pracuje nie więcej niż 8 godzin, zagadnienie nie jest skomplikowane. Problem pojawia się, kiedy w danym dniu pracownik miał pracować dłużej niż 8 godzin. Należy bowiem zwrócić uwagę, że zgodnie z kodeksem pracy urlopu wypoczynkowego udziela się na godziny, a urlopu na żądanie na dniówki. Wobec tego, w wypadku, gdy pracownik otrzymuje urlop na żądanie w dniu, w którym dana dniówka jest dłuższa niż standardowy 8 godzinny dzień pracy, należy od “puli” urlopu wypoczynkowego odliczyć mu tyle godzin ile miała trwać praca w tym dniu, a od “puli” urlopu na żądanie odliczyć tylko 1 dzień.

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

Adwokat Iwo Klisz jako ekspert w ogólnopolskich i lokalnych mediach:

Adwokat Iwo Klisz, założyciel Kancelarii Klisz i Wspólnicy jest nie tylko twórcą wielu publikacji w prasie branżowej, ale także popularnym autorem komentarzy eksperckich w największych portalach informacyjnych oraz stacjach telewizyjnych.

Adwokat Iwo Klisz i prawnicy z Kancelarii Klisz i Wspólnicy są do Twojej dyspozycji:

Nasi eksperci czekają na Twoją wiadomość - napisz teraz

Pomoc doświadczonego adwokata
Pomożemy Ci w każdej sprawie sądowej
Porady prawne on-line
Zdalne porady prawne u adwokata bez konieczności wychodzenia z domu lub z biura
poradnik dla pracodawców
Pobierz E-booka - jak wypowiadać umowę o pracę?
Jako pracodawca musisz się borykać z wieloma problemami. Do najtrudniejszych należy dobór właściwej załogi i związane z tym zmiany w jej składzie osobowym. Ustawodawca chroni wszakże pracowników przed nieuzasadnionym i niezgodnym z przepisami prawa pracy rozwiązaniem umowy o pracę. Naruszając te przesłanki ryzykujesz przywrócenie pracownika do pracy, przyznanie mu odszkodowania oraz poniesienie kosztów sądowych. W przypadku rażącego naruszenia przepisów pracodawcy grozić może nawet kara grzywny do 30.000 złotych. Jeżeli chcesz uniknąć chociaż części ze wskazanych powyżej trudności związanych z prawidłowym rozwiązywaniem umów o pracę – ten poradnik jest właśnie dla Ciebie. Zapraszam do lektury!

Wpisz maila, abyśmy mogli udostępnić Ci e-booka.