Szukasz informacji na temat: umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie? Zastanawiasz się, jak należy skonstruować umowę przewłaszczenia? A może nie wiesz, w jaki sposób opodatkowane są strony takiej transakcji? Z artykułu dowiesz się:
- czym jest umowa przewłaszczenia,
- jaka powinna być treść umowy przewłaszczenia,
- w jakiej formie zawrzeć umowę przewłaszczenia,
- jak opodatkowane są strony umowy przewłaszczenia.
Co to jest przewłaszczenie na zabezpieczenie
Jest to forma umowy w oparciu, o którą dłużnik przenosi na wierzyciela własność określonej rzeczy ruchomej, a wierzyciel zobowiązuje się przenieść tą własność ponownie na dłużnika, gdy ten wykona swoje zobowiązanie zgodnie z umową główną. W umowie takiej postanawia się najczęściej, że posiadaczem rzeczy pozostaje dłużnik, jednakże zobowiązuje się do ich wydania na żądanie wierzyciela. Nie jest przy tym wykluczone postanowienie, że na wierzyciela przechodzi także posiadanie przedmiotu przewłaszczenia.
Treść umowy przewłaszczenia
Umowa ta nie została uregulowana przepisami prawa. Praktyka gospodarcza pozwala jednak na określenie cech charakterystycznych oraz budowy tego rodzaju umów. Umowy tego typu powinny zatem zawierać trzy główne grupy postanowień:
- Określenie wierzytelności, która podlega zabezpieczeniu. Najczęściej jest nią wynagrodzenie z tytułu łączącej strony uprzednio umowy, może to być również roszczenie odszkodowawcze czy z tytułu kar umownych.
- Precyzyjne opisanie przedmiotu zabezpieczenia, czyli rzeczy podlegającej przewłaszczeniu na wierzyciela.
- Dokładnym opisaniu warunku, którego ziszczenie się spowoduje, że własność przewłaszczonego mienia powróci do przewłaszczającego. W przeważającej większości przypadków momentem tym jest spłata zadłużenia przez dłużnika.
W umowie mogą się znaleźć również klauzule opisujące prawa i obowiązki stron względem przedmiotu przewłaszczenia. Dopuszczalne jest zarówno pozostawienie przewłaszczonego mienia w posiadaniu przewłaszczającego, jak i jego przejęcie przez przyjmującego. W obu przypadkach to od woli stron zależy określenie dozwolonego sposobu korzystania z tychże przedmiotów. Nie wyklucza się oddania ich pod dozór osobie trzeciej. W przypadku zmiany posiadacza rzeczy niezbędne staje się również rozstrzygnięcie, kto ponosić będzie koszty bieżącego ich utrzymania.
Forma umowy
Brak kompleksowego uregulowania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie skutkuje dowolnością formy, w jakiej porozumienie takie może zostać zawarte. Nie dotyczy to jednakże kontraktów, których przedmiotem są nieruchomości. Z generalnej klauzuli zawartej w art. 158 k.c. wynika bowiem, że umowa przenosząca własność nieruchomości powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Naruszenie tego przepisu skutkuje natomiast nieważnością umowy.
Opodatkowanie przewłaszczenia
Ustawy podatkowe także nie zawierają szczegółowej regulacji w zakresie zasad opodatkowania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. Jedynie w ustawach o podatku dochodowym wskazano, że przychód z tego typu umów powstaje dopiero w przypadku ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy. Dochód ustalany jest natomiast na zasadach ogólnych. Będzie nim dodatnia różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z przejęcia przedmiotu umowy oraz wysokością zabezpieczonej wierzytelności oraz kosztów związanych z zaspokojeniem się wierzyciela.
Należy także wskazać, że odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które zostały przewłaszczone w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu, dokonuje dotychczasowy właściciel, w tym pożyczkobiorca lub kredytobiorca.
W związku z jedynie czasowym przeniesieniem własności transakcja taka wolna jest od podatku od towarów i usług, obowiązek w tym podatku powstaje w tej samej chwili, co w podatku dochodowym, tj. z chwilą ostatecznego przejścia własności na przyjmującego. W tym też momencie należy wystawić fakturę VAT lub inny rachunek dokumentujący sprzedaż. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie nie podlega natomiast podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Przeczytaj także:
