Tajemnica przedsiębiorstwa

Tajemnica przedsiębiorstwa – sprawdź czy dobrze ją chronisz.

Ochrona informacji poufnych i ścisłe egzekwowanie obowiązków polegających na zachowaniu poufności to niezwykle istotne kwestie w przypadku prowadzenia każdego rodzaju biznesu. Niepewne czasy szczególnie pokazują przedsiębiorcom, że posiadanie odpowiedniego doświadczenia, wiedzy oraz właśnie informacji może być decydujące w kwestii czy dana firma przetrwa trudniejszy okres gospodarczy oraz czy wyróżniać się będzie na tle konkurencji.

Aktualnie bowiem siła twojego biznesu może zależeć od posiadanych przez Ciebie informacji. Twoja wiedza oraz posiadane przez ciebie informacje mogą mieć zatem niezwykłą wartość gospodarczą.

Odpowiednie zabezpieczenie tajemnic firmowych pozwoli lepiej przetrwać kryzys gospodarczy

Odpowiednie zabezpieczenie posiadanej przez siebie wiedzy i informacji leży w interesie każdego przedsiębiorcy, który dzięki swoim unikalnym doświadczeniom może uzyskiwać wysokie zyski. Jeżeli odpowiednio zabezpieczysz  posiadane informacje, może to uchronić twoją firmę od czynów nieuczciwej konkurencji – oraz pozwoli odpowiednio się przed nimi bronić.

Warto zatem poznać definicję tajemnicy przedsiębiorstwa. W dzisiejszym wpisie przedstawiona zostanie kwestia tajemnicy przedsiębiorstwa.

Wskazane zostanie m.in. co to jest tajemnica przedsiębiorstwa, co wchodzi w jej zakres, jak jej chronić oraz co grozi za jej ujawnienie. Po przeczytaniu tego tekstu będziesz wiedział również czym jest tajemnica przedsiębiorstwa wg ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz jakich informacji nie można ochronić w ten sposób.

Tajemnica przedsiębiorstwa – co to właściwie jest?

Wg ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się szereg informacji np. technicznych, technologicznych czy organizacyjnych. Muszą to być informacje posiadające wartość gospodarczą i jednocześnie nie być powszechnie znane.

Mogą one być rozpatrywane zarówno jako zbiór, jak i jego poszczególne elementy. Aby można było mówić o tajemnicy przedsiębiorstwa, przedsiębiorca powinien podjąć przy zachowaniu należytej staranności działania w celu zachowania ich poufności, ponieważ informacje objęte tajemnicą nie mogą być łatwo dostępne dla osób postronnych.

Czym jest tajemnica przedsiębiorstwa wg ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji?

• Warto zatem przedstawić cechy informacji, które mogą być objęte ochroną jaką zapewnia tajemnica przedsiębiorstwa:
• posiadają wartość gospodarczą dla danego przedsiębiorcy;
• nie są powszechnie znane (nie ujawnione do wiadomości publicznej) ani nie są łatwo dostępne dla osób postronnych;
• w stosunku do tych informacji przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności.

Wartość gospodarcza informacji oznacza, że informacje takie przyczyniają się do lepszego działania lub działania w ogóle danego przedsiębiorstwa – które funkcjonuje przecież celem uzyskiwania zysków. Różne informacje mogą mieć różną wartość dla danego przedsiębiorcy. Informacje mające wartość gospodarczą często zapewniają tzw. przewagę konkurencyjną.

Tajemnica przedsiębiorstwa (rozumiana jako zbiór informacji poufnych) powinna być przez przedsiębiorcę zabezpieczona. Poufność, o której mowa zachodzi wtedy, gdy przedsiębiorca przy zachowaniu należytej staranności zrobił coś aby informacje te nie były powszechnie znane (były niedostępne do wiadomości osób trzecich). Przykładem takiej ochrony będzie ustalenie zasad, że tylko ograniczone grono osób zobowiązanych do zachowania poufności może mieć do nich dostęp.

To istotne, bo dopiero podjęcie niezbędnych działań ochronnych sprawia, że informacje zaczynają podlegać ochronie.

Nie oznacza to konieczności podejmowania szczególnych starań wystarczy, że w normalnym toku zdarzeń dostęp do informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa będzie utrudniony. W grę wchodzą nawet tak podstawowe zabezpieczenia jak hasła w komputerach, na których znajdują się dane lub zamki w szafach.

Na pierwszy rzut oka wydawać się może, że wszystkie informacje, które wykorzystuje się w przedsiębiorstwie stanowią jego tajemnicę, należy zatem odróżnić to, co nie jest tajemnicą przedsiębiorstwa. Samodzielne wydzielenie tej granicy może okazać się bardzo trudne.

Co wchodzi w tajemnicę przedsiębiorstwa?

Nawiązując do wyroku Sądu Najwyższego, jeżeli pracownik wykorzystuje informacje, które uzyskał podczas działania u danego przedsiębiorcy „po godzinach” we własnej działalności gospodarczej, co do których pracodawca (jako przedsiębiorca) nie poczynił niezbędnych działań w celu zachowania  poufności informacji, to takie informacje nie są określane jako tajemnica przedsiębiorstwa i nie podlegają ochronie.

Zwróć uwagę, jak szczególne znacznie będą miały Twoje działania w sądowej sprawie naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa.

Co może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa?

Tylko informacje poufne, które spełniają wszystkie przesłanki zawarte w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji będą stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa.

Podkreślić zatem warto, że w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią informacje techniczne, technologiczne czy organizacyjne przedsiębiorstwa. Ponadto informacje te jako całość lub w szczególnym zestawieniu nie są powszechnie znane osobom, które zwykle zajmują się tym rodzajem informacji albo nie są one łatwo dostępne dla takich osób. Informacja taka zatem jest nieznana ogółowi lub osobom, które ze względu na swój zawód lub prowadzoną działalność są zainteresowane posiadaniem takich informacji.

Dodatkowo, w stosunku do tych informacji – przy zachowaniu należytej staranności – uprawniony do tych informacji przedsiębiorca, podjął działania w celu zachowania ich w poufności. Przykładowo, tylko wąski krąg ludzi ma dostęp do danych informacji w firmie w odpowiednim trybie.

Podsumowując, informacje muszą dotyczyć przedsiębiorstwa i posiadać dla niego wartość. Ponadto informacje muszą być uznane przez przedsiębiorcę za poufne, nie mogą być szeroko znane osobom trzecim, oraz dostęp do nich powinien być w jakiś sposób przez przedsiębiorcę ograniczony.

Informacje poufne

Jak wskazywano powyżej, przedsiębiorca powinien podejmować działania w celu zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa w poufności. Co to są informacje poufne? Co oznacza zwrot zachowania należytej staranności przez przedsiębiorcę?

Można powiedzieć, że informacja staje się tajemnicą wtedy, gdy przedsiębiorca zrobi coś co pokaże, że nie chce aby informacja ta była powszechnie znana.

Poufność zatem oznaczać będzie sytuację, w której dostęp do danych informacji będzie ograniczony w wybrany przez przedsiębiorcę sposób. Informacje poufne nie mogą więc być znane powszechnie. Informacje takie nie powinny być łatwo dostępne. Dane przetwarzane w twojej firmie powinny być nadzorowane.

Aby zachować należytą staranność zachowania informacji w poufności należy podjąć działania, które są odpowiednie. Oznacza, to – że twoje działania nie muszą być bardzo skomplikowane, ale też muszą być wystarczające.

 Ochrona informacji nie może być tylko pozorna. Twoje działania powinny zakładać realny skutek w postaci zachowania posiadanych przez Ciebie informacji w poufności.

Jeśli zastanawiasz się teraz, jak długo trwa tajemnica przedsiębiorstwa, sprawdź ten wpis (https://zakaz-konkurencji.pl/jak-dlugo-trwa-tajemnica-przedsiebiorstwa/)

Co nie jest tajemnicą przedsiębiorstwa?

Skoro wiesz już, co wchodzi w tajemnicę przedsiębiorstwa, warto wskazać, co pozostaje poza zakresem tego pojęcia. Możesz mieć bowiem pewne wątpliwości czy jakieś informacje wchodzą w tajemnicę przedsiębiorstwa czy nie.

Być może zadajesz sobie pytanie: czy faktury objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa?

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny, wystawiane przez przedsiębiorcę faktury oraz potwierdzenia ich zapłaty nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa. Jest to uzasadnione tym, że co do zasady do faktur może mieć dostęp nieograniczony krąg osób, a w ich treści nie wskazuje się, że są one objęte klauzulą poufności. 

Innym przykładem mogą być informacje zawarte w rejestrach publicznych. One również nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa. Przykładowo, chodzi tutaj o informacje zawarte w rejestrze KRS. Prawo zamówień publicznych również przewiduje, że pewne informacje nie mogą stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa.

Również nazwy producentów urządzeń lub aparatury nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa, jeżeli zamawiający zażądał podania tych informacji w ofercie, co potwierdziła Krajowa Izba Odwoławcza w swoim wyroku.

Czy cena jest informacją poufną? Jeżeli w przedstawianych ofertach przedstawiasz swoim klientom ceny, a oferty te są kierowane do nieograniczonej liczby osób, a więc cenę tę mogą a nawet mają poznać potencjalni nabywcy, oczywiście cena taka nie będzie stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa (nie będzie informacją poufną).

Jeżeli natomiast cena jest elementem dokumentów poufnych, tzn. takich, do których dostęp jest przez Ciebie ograniczony, to taka informacja o cenie jak najbardziej może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa.

 Jak widzisz pewne rodzaje informacji czasem nie mogą zostać uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa. Czasem jednak te same informacje w konkretnym przypadku, co wynika np. z twoich metod działania będą stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa.

Podsumowując – informacje (np. techniczne, technologiczne czy organizacyjne), które nie są przez ciebie zachowywane w poufności, nie mają żadnej wartości gospodarczej, są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tego typu informacjami, np. z twojej całej branży, wykazane są w publicznych rejestrach lub w dokumentach, do których dostęp ma nieograniczona liczba osób nie będą stanowiły tajemnicy przedsiębiorstwa.

Jakich informacji nie można zastrzec jako tajemnicę przedsiębiorstwa? Wszelkie informacje, które nie mają wartości gospodarczej lub są powszechnie znane nie mogą być przez ciebie uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Jeżeli ponadto, w stosunku do danych informacji nie podjąłeś działań w celu zachowania ich w poufności – takich informacji również nie możesz objąć tajemnicą przedsiębiorstwa.

Dobrze zabezpieczona tajemnica przedsiębiorstwa daje ci możliwość wyciągania konsekwencji od osób, które ją naruszą.

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa wiąże się z pojęciem nieuczciwej konkurencji. Jeśli interesuje cię ta tematyka powinieneś zajrzeć również na bloga zakaz-konkurencji.pl

Pozyskanie informacji, które wchodzą w skład tajemnicy przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Jak zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa? Co grozi za ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa?

Rozprawmy się z tymi pytaniami.  W rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji możliwe jest zatem na trzy sposoby.

Pozyskanie cudzej tajemnicy przedsiębiorstwa  zachodzi szczególnie wtedy gdy ktoś bez zgody uprawnionego przedsiębiorcy, uzyskuje nieuprawniony dostęp lub przykładowo wynika ono z kopiowania dokumentów bez wiedzy uprawnionego przedsiębiorcy.

 Takiego pozyskania tajemnicy przedsiębiorstwa mogą dokonać przykładowo pracownicy przedsiębiorstwa, którzy następnie udostępnią pozyskanie informacji konkurencji. Prowadzać firmę powinieneś zadbać o to aby tajemnica przedsiębiorstwa, które prowadzisz zachowana była w poufności.

Jak zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa?

Chcąc uzyskać ochronę prawną tajemnicy przedsiębiorstwa powinieneś zadbać o poufność informacji w twojej firmie. Przede wszystkim, w umowach ze swoimi pracownikami lub partnerami warto umieścić klauzule o poufności. Więcej o takich klauzulach przeczytasz w tym wpisie (https://zakaz-konkurencji.pl/jak-dlugo-trwa-tajemnica-przedsiebiorstwa/).

Jeżeli posiadasz informacje, które chcesz zachować w poufności, powinieneś również starannie dobierać osoby, które będą miały do nich dostęp. Warto również zastanowić się nad odpowiednimi zabezpieczeniami fizycznymi czy elektronicznymi takich informacji.

Odpowiedzialność za ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa

Działanie polegające na naruszeniu tajemnicy dotyczącej informacji poufnych jak np. ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji jest czynem nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, w przypadku gdy twoja tajemnica przedsiębiorstwa została naruszona, możesz żądać:

• zaniechania niedozwolonych działań;
• usunięcia skutków niedozwolonych działań;
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego
• oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
• naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych;-         
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego, jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Naruszenie ochrony informacji poufnych może powodować zarówno odpowiedzialność karną jak i cywilną. Aby dodatkowo się zabezpieczyć możesz zawrzeć w umowach odpowiednie klauzule dotyczące kar umownych za złamanie tajemnicy przedsiębiorstwa. Taka odpowiedzialność będzie odpowiedzialnością umowną.

Ponadto, pamiętaj o przysługujących ci uprawnieniach, o których pisano wyżej. Możesz żądać bowiem, aby dana osoba zaniechała naruszania twojej tajemnicy i usunęła skutki swojego działania. Dodatkowo, przysługuje ci prawo do żądania naprawienia wyrządzonej ci szkody. Jakkolwiek twoje żądanie o zaprzestaniu naruszania twojej tajemnicy mogą być zrealizowane już po twoim osobistym wezwaniu osoby naruszającej do tego, tak naprawienia wyrządzonej szkody czy zasądzenia odpowiedniej sumy na określony cel społeczny powinieneś dochodzić sądownie.

Jeżeli zdecydujesz się na sądowne dochodzenie swoich roszczeń, w przypadku gdy ktoś wykorzystał informacje, które stanowią twoją tajemnicę przedsiębiorstwa w swojej działalności i np. stworzył wyroby według twoich metod działania i twojej technologii, sąd może orzec ich zniszczenie lub zaliczenie na poczet odszkodowania. Co może być również ważne, sąd może zobowiązać podmiot, który naruszył twoją tajemnicę do tego, aby podał do publicznej wiadomości informacje o wyroku lub treści wyroku w sprawie. Przykładowo, jeżeli to twoja konkurencja dopuściła się uzyskania, a potem wykorzystania Twoich informacji poufnych, może być zobowiązana przez sąd do ogłoszenia publicznie, że wykorzystała twoje informacje bez uprawnienia.

Odpowiedzialność karna

Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej istnieje również odpowiedzialność karna. Kary za ujawnienie informacji poufnych są różne w zależności od tego kto i jak dokonuje jej ujawnienia.

Zgodnie z ustawą, jeżeli jakaś osoba, która była zobowiązana do zachowania poufnych informacji, ujawniła tajemnicę innej osobie lub wykorzystuje informacje wchodzące w skład tajemnicy we własnej działalności gospodarczej, jeżeli wyrządza poważną szkodę uprawnionemu do tajemnicy przedsiębiorcy podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Przykładowo, dokonać może tego pracownik, który w umowie o pracę zobowiązany był do zachowania w tajemnicy określonych informacji stanowiących np. związanych z cyklem produkcyjnym. Jeżeli taki pracownik ujawni te informacje firmie konkurencyjnej, przez co większość klientów jego obecnego pracodawcy przejdzie do konkurencji, powinien liczyć się z powyżej opisanymi konsekwencjami. Każdy przypadek powinien być jednak rozpatrywany przez profesjonalistów czy sądy. 

Podsumowanie – ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa

Informacje, które posiadasz i które zdobywasz w trakcie prowadzenia biznesu mogą stanowić tajemnicę twojego przedsiębiorstwa. Aby mogły wchodzić w jej skład muszą być nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne organizacyjne przedsiębiorstwa, które posiadają dla ciebie wartość gospodarczą.

Ponadto, informacje te nie mogą być powszechnie znane, a ty zachowując należytą staranność podjąłeś w stosunku do nich działania w aby zachować je w poufności. Jeżeli jednak doszło do naruszenia twojej tajemnicy przedsiębiorstwa przysługuje ci szereg możliwości jej ochrony, przykładowo może żądać zaniechania jej naruszania czy naprawienia szkody wyrządzonej tym naruszeniem.