Wynagrodzenie kierowcy wykonującego zlecenia transportu międzynarodowego składa się z kilku składników. Przepisy dotyczące tego jakie świadczenia oprócz wynagrodzenia zasadniczego nie są jednoznaczne. Do tej pory pracodawcy rozstrzygali wątpliwości na swoją korzyść, a z pokrzywdzeniem pracowników. Mowa tu oczywiście o ryczałtach za noclegi kierowców spędzone w kabinie samochodu, a nie w hotelach lub motelach, które winien zapewnić pracodawca.
Większość kierowców ? zadowolonych z warunków pracy ? nie upominało się o należne im świadczenia. Ktoś jednak nie zgodził się z taką sytuacją i wystąpił do sądu o wypłatę zaległych ryczałtów za noclegi. Sprawa ? po dosyć długim postępowaniu ? trafiła do Sądu Najwyższego, który ostatecznie przesądził o tym, że zapewnienie kierowcy noclegu w kabinie samochodu nie zwalnia pracodawcy z wypłaty odpowiedniego ryczałtu za nocleg.
Przywołane orzeczenie Sądu Najwyższego, które zapadło w formie uchwały, sprawia, że chwili obecnej sądy niższych instancji, będą orzekały zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego. Wobec tego znacznie wzrastają szanse na to, że w konkretnej sprawie sąd zasądzi kierowcy zaległe ryczałty za noclegi.
Przedawnienie roszczeń z tytułu ryczałtów za noclegi ? WAŻNE
Obecnie pracodawcy masowo zabezpieczają się przed koniecznością wypłaty ryczałtów za noclegi na przyszłość modyfikując regulaminy wynagradzania oraz zmieniając kierowcom warunki pracy i płaty. Pracodawca nie ma jednak możliwości uniknięcia wypłaty ryczałtów za noclegi wstecz.
Należy jednak pamiętać, że roszczenia kierowców ulegają przedawnieniu. Nieprzedawnione są roszczenia przysługujące za trzy lata wstecz od chwili wniesienia pozwu. Zatem każdy dzień zwłoki oznacza wymierne straty finansowe, bo z każdym dniem ulega przedawnieniu ryczałt za kolejny dzień. Przerwanie biegu przedawnienia następuje w chwili wniesienia do sądu pracy pozwu przeciwko pracodawcy.
Trochę prawniczych sztuczek
Jest możliwość, żeby przerwać bieg przedawnienia w inny sposób. Wniesienie pozwu jest kosztowne, ponieważ jeśli wartość ryczałtów przekracza 50 000, 00 PLN kierowca będzie musiał uiścić opłatę sądową od pozwu w wysokości 5 % dochodzonej kwoty. W przypadku wygranej sprawy, pracodawca będzie musiał zwrócić pracownikowi tę opłatę, jednak to pracownik (kierowca) musi wyłożyć ją z góry.
Sposobem na znacznie tańsze przerwanie biegu przedawnienia jest wystąpienie z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej. Opłata sądowa od takiego wniosku wynosi 40 PLN. Złożenie wniosku skutecznie przerywa bieg przedawnienia. Następnie sąd wyznacza rozprawę, na której strony mogą zawrzeć ugodę (np. pracownik może odstąpić od 10 % roszczeń w zamian za natychmiastową wypłatę całej reszty przez pracodawcę). Jeśli strony zawrą umowę, to sprawa się kończy i pozostaje jedynie czekać na pieniądze. Jeśli do ugody nie dojdzie, sąd umarza postępowanie, ale pracownik może dochodzić pozwem o zapłatę całej nieprzedawnionej w dniu wniesienia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej kwoty ryczałtów. To roszczenie w kwocie ?zamrożonej? na dzień wniesienia wniosku przedawni się dopiero po 3 latach od chwili umorzenia postępowania po rozprawie, na której nie doszło do ugody.
Tym sposobem nie ma już presji czasu, każdego dnia kierowca nie traci kolejnych ryczałtów, a od całej kwoty biegną odsetki ustawowe w wysokości 13 % w skali roku (więcej niż w jakimkolwiek banku).
Na przykład: W dniu 31 grudnia 2014 roku nieprzedawnione ryczałty za noclegi to kwota 75, 000 PLN. Pracownik wnosi zawezwanie do próby ugodowej w tym dniu i czeka na wyznaczenie rozprawy. Rozprawa jest w kwietniu 2015r. ale ostatecznie strony nie zawierają ugody, a sąd umarza postępowanie ugodowe w dniu 15 kwietnia 2015r. Kierowca ma teraz trzy lata od dnia 15 kwietnia 2015r. do wystąpienia do sądu pracy o zasądzenie na jego rzecz zaległych ryczałtów. Jeśli w tym okresie wniesie pozew będzie mógł domagać się całej kwoty nieprzedawnionej ze stanu na dzień 31 grudnia 2014 czyli 75 000, 00 PLN. Natomiast jeśli kierowca nie wystąpi z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej i po namyśle wniesie pozew dopiero we wrześniu 2015r., to ryczałty za okres od 1 stycznia 2012 roku do września 2012 roku będą przedawnione. Każdy potrafi sobie policzyć jak duża będzie to strata (ryczałty za 9 miesięcy).
W jaki sposób udowodnić przed sądem, że przysługują mi ryczałty za noclegi?
Wytaczając powództwo o zapłatę zaległych ryczałtów za noclegi kierowca musi udowodnić, w jakich państwach bywał w czasie pracy i ile dokładnie wynoszą zaległe ryczałty.
Powyższą okoliczność można udowodnić np. kserówkami CMR-ów (o ile udało Ci się je zachować) lub wydrukiem z tachografu. Jeśli nie uda Ci się go zdobyć biegły sądowy może odtworzyć Twoje jazdy z karty kierowcy, ewentualnie badając tachograf w samochodzie, którym pracowałeś. Sytuacja jest bardziej skomplikowana jeśli pracowałeś na różnych samochodach. Jednak nawet w takim przypadku ? o ile ? sam fakt podróży zagranicznych jest bezsporny można przedstawić w sądzie odręczne notatki kierowcy z kalendarza lub nawet sporządzone z pamięci. Sądy z reguły przyjmują nawet takie dowody.