ul. Kazimierza Wielkiego 1

Wrocław

biuro@adwokat-wroclaw.biz.pl

kontakt email: 24h / 7 dni w tygodniu

+ 48 695 560 425

8.30 - 16.30 - dni robocze

Pon - Pt: 8:30 - 16:30

Obsługa Klienta

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną – na czym polega?

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną

Blog Kancelarii Klisz i Wspólnicy – najnowsze informacje prawne weryfikowane przez zawodowych adwokatów i radców prawnych

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną to wyjątkowa sytuacja, w której sąd orzeka, że rozdzielność powstała jeszcze przed dniem wytoczenia powództwa. Może zostać orzeczona wyłącznie z ważnych powodów.

Jednakże zagadnienie to jest ściśle związane z tematem małżeńskich ustrojów majątkowych. Zacznijmy zatem od wyjaśnienia na czym one polegają.

Rodzaje małżeńskich ustrojów majątkowych

Ustawowa wspólność majątkowa

Jeżeli małżonkowie nie podejmą żadnych kroków prawnych (czyli nie sporządzą stosownej umowy), to w chwili zawarcia małżeństwa powstaje pomiędzy nimi ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej.

Polega on na tym, że przedmioty majątkowe nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich wchodzą w skład małżeńskiej wspólności ustawowej. Z kolei przedmioty majątkowe nieobjęte tą wspólnością należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku wspólnego małżonków należą:

  • pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
  • dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
  • środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków,
  • środki zgromadzone na subkoncie emerytalnym.

To, co nie wchodzi w skład majątku wspólnego, należy do majątku osobistego każdego z małżonków. Co do zasady są to przedmioty majątkowe nabyte jeszcze przed powstaniem wspólności ustawowej. Jednakże zaliczamy do nich również m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił), przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków czy też uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia.

Więcej szczegółowych informacji na temat tego co zalicza się do majątku osobistego każdego z małżonków znajdziesz tutaj:

Rozdzielność majątkowa

Co w sytuacji, gdy małżonkowie chcą inaczej ukształtować panujące pomiędzy nimi stosunki majątkowe?

Mogą to zrobić w formie małżeńskiej umowy majątkowej, niejednokrotnie zwanej intercyzą. Warto pamiętać, że aby taka umowa była ważna, musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Co więcej – wbrew powszechnej opinii można ją zawrzeć nie tylko przed zawarciem związku małżeńskiego, ale także w jego trakcie.

Małżonkowie mogą zatem:

  • rozszerzyć wspólność ustawową,
  • ograniczyć wspólność ustawową,
  • ustanowić rozdzielność majątkową,
  • ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Jeżeli natomiast małżonkowie nie są zgodni w kwestii rozdzielności majątkowej, to pozostaje im droga sądowa.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej na drodze sądowej

Każdy z małżonków może wystąpić z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd. Istnieje jednak pewien warunek, bez którego nie będzie to możliwe – muszą zaistnieć ku temu ważne powody.

Przez ważne powody należy rozumieć takie okoliczności, które sprawiają, że w konkretnej sytuacji wspólność majątkowa nie służy ani dobru drugiego z małżonków, ani też dobru założonej przez nich rodziny. Najczęściej występujące w praktyce to alkoholizm oraz trwonienie wspólnego majątku przez jednego z małżonków np. na skutek uzależnienia od gier hazardowych. Za ważny powód nie zostanie uznana okoliczność niezawiniona lub też niezależna od woli małżonka, jak np. długotrwała choroba.

Sąd Najwyższy za ważny powód przemawiający za zniesieniem wspólności majątkowej małżeńskiej uznaje separację małżonków uniemożliwiającą im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2004 roku, sygn. akt III CK 126/03).

Oczywiście wskazywane przez siebie ważne powody należy odpowiednio udowodnić. W tym celu należy załączyć do pozwu odpowiednie dokumenty. Dobrym rozwiązaniem będzie również złożenie wniosku o przesłuchanie wskazanych osób w charakterze świadków.adwokat podział majątkuPodziel majątek z pomocą adwokata we Wrocławiu

Z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej należy wystąpić do sądu rejonowego. Właściwym miejscowo sadem rejonowym jest sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze stale przebywa. Jeśli nie można na tej podstawie określić właściwego sądu rejonowego, to pozew należy skierować do sądu miejsca zamieszkania strony pozwanej. Gdy jednakże w dalszym ciągu nie uda się określić właściwego sądu, to w ostateczności pozew należy wnieść do sądu miejsca zamieszkania powoda.

Pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej podlega opłacie stałej w wysokości 200 złotych.

Rozdzielność majątkowa powstaje co do zasady z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. Jednak w pewnych sytuacjach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną.

Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną – kiedy można żądać jej ustanowienia?

Wyobraźmy sobie następującą sytuację: państwo X od kilku lat żyją osobno, pozostając w tzw. faktycznej separacji. Oznacza to, że nie istnieje wyrok sądu orzekający o separacji, ale już od dawna każde z nich żyje własnym życiem.

Z uwagi na panujący pomiędzy nimi konflikt nie są w stanie podjąć wspólnie żadnej decyzji. Od tak prozaicznej, jak codzienne zakupy spożywcze do bardziej poważnych, jak zakup samochodu. Dlatego też każde z nich samodzielnie gospodaruje pieniędzmi. Aż pewnego dnia Pani X odbiera listo od komornika, z którego dowiaduje się, że jej mąż przez ostatnie kilka lat porządnie się zadłużył. Pomimo, że nie miała o niczym pojęcia, to z uwagi na panujący pomiędzy nią a jej mężem ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej ona także poniesie konsekwencje niespłaconych długów męża.

Na szczęście Pani X nie jest na straconej pozycji. W szczególnych wypadkach sąd może bowiem ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa. Jest to tzw. rozdzielność majątkowa z datą wsteczną. Za taki szczególny przypadek można uznać sytuację, gdy małżonkowie faktycznie żyli w rozłączeniu. Pozwoliłoby to Pani X uniknąć odpowiedzialności za długi męża powstałe od czasu, gdy zaczęli funkcjonować osobno.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej lub umownej, z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym (zobacz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 roku, sygnatura akt II CSK 371/08). http://sn.pl/Sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/II%20CSK%20371-08-1.pdf

Przeczytaj także: Czy mam obowiązek dzielić majątek po rozwodzie?

Czy mogę się nie zgodzić na rozdzielność majątkową z datą wsteczną?

Warto wiedzieć, że sąd nie potrzebuje zgody pana X na orzeczenie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Może ją ustanowić nawet wbrew jego woli. Jednakże zawsze będzie badał, czy wydanie takiego orzeczenia nie nastąpi z pokrzywdzeniem wierzycieli zadłużonego małżonka. Wynika to stąd, że niejednokrotnie małżonkowie chcą ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną wyłącznie po to, aby uniknąć egzekucji długów.

Więcej informacji na temat rozdzielności majątkowej z datą wsteczną możesz znaleźć w artykule pt. Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną – kiedy jest możliwa?

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

Adwokat Iwo Klisz jako ekspert w ogólnopolskich i lokalnych mediach:

Adwokat Iwo Klisz, założyciel Kancelarii Klisz i Wspólnicy jest nie tylko twórcą wielu publikacji w prasie branżowej, ale także popularnym autorem komentarzy eksperckich w największych portalach informacyjnych oraz stacjach telewizyjnych.

Adwokat Iwo Klisz i prawnicy z Kancelarii Klisz i Wspólnicy są do Twojej dyspozycji:

Nasi eksperci czekają na Twoją wiadomość - napisz teraz

Pomoc doświadczonego adwokata
Pomożemy Ci w każdej sprawie sądowej
Porady prawne on-line
Zdalne porady prawne u adwokata bez konieczności wychodzenia z domu lub z biura
poradnik podział majątku
Pobierz E-booka - podział majątku

Kompleksowy ebook na temat podziału majątku, omawiający wszelkie aspekty podziału majątku.

W e-booku znajdziesz m.in. wyjaśnienie:

  • kiedy można wystąpić z wnioskiem o podział majątku,
  • jak dokonać podziału majątku w trakcie małżeństwa, podczas rozwodu i po rozwodzie,
  • mieszkanie po rozwodzie – czy po rozwodzie musisz się wyprowadzić,
  • jak napisać wniosek i odpowiedź na wniosek o podział majątku,
  • jak ustanowić rozdzielność majątkową,
  • co wchodzi w zakres majątku osobistego i wspólnego małżonków.

Wpisz maila, abyśmy mogli udostępnić Ci e-booka.