Komu opłaca się skorzystać z programu
Wprowadzona od 1 lipca 2019r. abolicja długów związanych z korzystaniem z lokali komunalnych pozwala lokatorom na oddłużenie, odciążenie kartoteki lokali oraz uregulowanie jego stanu prawnego. Wprowadzenie programu restrukturyzacji zadłużenia jest dla wielu lokatorów bardzo dobrą wiadomością. Czy jednak skorzystanie z abolicji jest korzystne dla każdego?
Indywidualna sytuacja
Sytuacja dłużników Gminy Wrocław, którzy zalegają z płatnościami za lokale komunalne jest w wielu wypadkach bardzo różna. Pomijając oczywistą różnicę w wysokości zadłużenia, w praktyce pojawiają się jeszcze kwestie przyczyn powstania zadłużenia oraz zasadności roszczeń Gminy. Istotna jest kwestia także priorytetów danego dłużnika: dla jednych priorytetem jest uregulowanie stanu prawnego lokalu i dogadanie się z Gminą, dla innych zaś jedynie uchylenie się od odpowiedzialności za dług. Każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia.
Dla kogo abolicja
Zawarcie z Gminą porozumienia w sprawie umorzenia części długów jest korzystne przede wszystkim dla tych dłużników, którzy:
- Mają zadłużenie stwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu. W tej sytuacji zawarcie porozumienia pozwala na wstrzymanie działań egzekucyjnych (chroni przed komornikiem). Jednocześnie znaczna część długu może zostać umorzona, więc ostatecznie do zapłaty będzie mniej niż wynika z wyroku Sądu.
Przykład: Pan Andrzej został przez Gminę pozwany za zadłużenie obejmuję okres od 2003 do 2016r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i zasądził całe roszczenie zgodnie z tym o co Gmina Wrocław wnosiła w pozwie. Pan Andrzej nie zaskarżył nakazu zapłaty, który się uprawomocnił. Teraz co miesiąc komornik ściąga z konta Pana Andrzeja określoną sumę. Abolicja jest korzystna dla Pana Andrzeja, bo pozwoli mu uregulować zadłużenie w rozsądnym czasie i w kwocie mniejszej niż to wynika z nakazu.
- Chcą przede wszystkim zachować lokal komunalny. Zadłużenie lokalu komunalnego może stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy najmu. W dalszej konsekwencji oznacza to utratę lokalu. Spłata zadłużenia może zapobiec wypowiedzeniu umowy. Warto zatem skorzystać z szansy jaką daje program restrukturyzacji zadłużenia. Do zapłaty będzie ostatecznie mniej. Jeżeli już umowa została wypowiedziana, to Gmina Wrocław może albo cofnąć wypowiedzenie (jeżeli jeszcze biegnie jego termin) albo może przywrócić umowę najmu ? warunkiem jest jednak spłata zadłużenia.
Przykład: Pan Antoni od lat mieszka w lokalu komunalnym. Jest z tym lokalem związany, nie chce się z niego wyprowadzać. Gmina Wrocław zagroziła jednak, że w przypadku braku spłaty zaległości czynszowych wypowie umowę najmu. Dla Pana Antoniego program umorzenia długów to szansa aby utrzymać lokal.
Przykład 2: Pani Bogusława mieszka w raz z rodziną w lokalu komunalnym we Wrocławiu. Umowa najmu została im wypowiedziana. W Zarządzie Zasobu Komunalnego uzyskała informację, że Gmina może przywrócić im umowę najmu pod warunkiem uprzedniej spłaty zadłużenia. Zawarcie porozumienia z Gminą w sprawie spłaty części długu pozwoli Pani Bogusławie uregulować stan prawny lokalu.
Dla kogo program umorzenia długów nie jest korzystny
Nie dla wszystkich dłużników program restrukturyzacji jest korzystny. Trzeba zwrócić uwagę, że termin przedawnienia roszczeń z tytułu najmu lokalu wynosi 3 lata. Skoro abolicja obejmuje zadłużenie powstałe najpóźniej do 31 grudnia 2016r. to większość tego zadłużenia jest już przedawniona. O ile zatem wcześniej nie doszło do przerwania biegu przedawnienia to w przypadku procesu sądowego Gmina stoi w trudnej pozycji. Taką sprawę o zapłatę można wygrać.
Zawarcie z Gminą porozumienia powinno być poprzedzone dokładną analizą sytuacji w jakiej znajduje się dłużnik. Takie porozumienie pociąga za sobą uznanie długu co przerywa bieg przedawnienia. Gmina może także wymagać aby dłużnik zrzekł się zarzutu przedawnienia. W przypadku gdy do porozumienia nie dojdzie lub nie zostanie ono wykonane, dłużnik znajdzie się w trudniejszej sytuacji niż był uprzednio.
Przed skorzystaniem z programu umorzenia długów powinni dwa razy się zastanowić osoby, które:
- Kwestionują swoją odpowiedzialność za dług lokalowy. Za czynsz najmu odpowiada najemca oraz wszystkie osoby pełnoletnie, które z najemcą zamieszkują. Za odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu odpowiadają osoby, które z lokalu faktycznie korzystają. Z praktyki wynika, że Gmina ma często problem w ustaleniu takich osób i często popełnia błędy.
Nie są odpowiedzialne za dług osoby, które nie zamieszkują z najemcą (np.: jego dzieci), które się wyprowadziły, a które przez niedopatrzenie nie zostały wykreślone z akt lokalowych. Również samo zameldowanie w lokalu (w braku rzeczywistego zamieszkiwania) nie powoduje odpowiedzialności za dług. Takie osoby powinny kwestionować roszczenie Gminy i zwalczać je na drodze sądowej.
Przykład: Pani Julia wyprowadziła się od rodziców zaraz po osiągnieciu pełnoletności. Nikt nie zgłosił tego faktu w administracji. Pani Julia nie wymeldowała się też z lokalu bo właściciel lokalu, który najmowała nie zgodził się jej w nim zameldować. Gmina przypisała dług rodziców Pani Julii i żąda zapłaty. Pani Julia nie jest jednak za niego odpowiedzialna i w procesie sądowym może się bronić. Abolicja w jej przypadku nie jest korzystna.
- Nie są zainteresowane lokalem komunalnym. Chodzi tu o lokatorów, którzy mają gdzie się podziać w razie gdyby Gmina Wrocław skutecznie przeprowadziła postępowanie eksmisyjne. Dla nich, bardziej opłaca się zwalczać roszczenie w procesie, zaskarżając wpierw nakaz zapłaty, a następnie broniąc się w toku postępowania sądowego. Większość długu będzie przedawniona, ponadto możliwe jest podnoszenie także innych zarzutów. Wszystko zależy od konkretnych okoliczności.
Przykład: Pan Adam jest młodym, pracującym człowiekiem. Zajmuje wraz z rodzicami lokal komunalny. Zadłużenie rodziców sięga wielu lat wstecz i jest bardzo wysokie. Gmina Wrocław grozi postępowaniem sądowym. Pan Adam ma jednak narzeczoną, która dysponuje własnym mieszkaniem. Rodzice nie są w ogóle zainteresowani spłacaniem zadłużenia w jakiejkolwiek formie. Dla Pana Adama korzystniej jest w tej sytuacji wyprowadzić się z lokalu. W przypadku sporu sądowego Pan Adam będzie się bronić przed sądem podnosząc odpowiednie zarzuty. Jest duża szansa na to, że Pan Adam wygra sprawę w całości, co jest dla niego bardziej korzystne niż spłata części zadłużenia w drodze porozumienia z Gminą.
Podsumowanie
Raz jeszcze należy podkreślić, że jedynie dokładna analiza całokształtu sytuacji w jakiej znalazł się dłużnik pozwoli na świadome podjęcie decyzji o skorzystaniu, bądź nie, z programu restrukturyzacji zadłużenia. Choć pozornie program jest bardzo korzystny, to jednak nie dla każdego. Trzeba również mierzyć siły na zamiary. Dłużnik, który skorzysta z programu ale go nie wykona (bo np.: nie będzie na bieżąco regulował obciążeń czynszowych) znajdzie się w trudniejszej sytuacji niż był przed zawarciem porozumienia z Gminą. Pozbawi się skutecznych zarzutów, które mógłby podnieść przed sądem.