Rozwód krok po kroku – pozew – rozprawa rozwodowa
Rozwód sądowy jest możliwy tylko przy zupełnym i trwałym rozkładzie pożycia małżeńskiego, co obejmuje zanik więzi uczuciowych, fizycznych i gospodarczych. Pozew o rozwód składa się w sądzie okręgowym, w miejscu ostatniego wspólnego zamieszkania małżonków. Sąd może odmówić rozwodu, jeśli negatywnie wpłynie on na dobro małoletnich dzieci lub jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.
Kluczowe wnioski
- Warunki Orzekania Rozwodu: Rozwód sądowy może być orzeczony tylko w przypadku zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, co obejmuje zanik wszelkich więzi - uczuciowych, fizycznych i gospodarczych - między małżonkami. Jeśli jakakolwiek forma pożycia jest zachowana, sąd zazwyczaj nie orzeka rozwodu
- Procedura Składania Pozwu: Pozew o rozwód należy złożyć w sądzie okręgowym, przy czym istotne jest ustalenie ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków. Pozew wymaga przygotowania w dwóch egzemplarzach i może być składany samodzielnie lub przez profesjonalistę, szczególnie w skomplikowanych sytuacjach, takich jak rozwód z orzeczeniem o winie.
- Przeszkody Rozwodowe: Sąd może odmówić orzeczenia rozwodu, jeśli rozwód miałby negatywny wpływ na dobro wspólnych małoletnich dzieci lub byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Na przykład, rozwód może być odmówiony, jeśli znacząco osłabiłby więzi dziecka z jednym z rodziców
Rozwód to zakończenie małżeństwa. Orzekany jest przez sąd na skutek złożenia pozwu rozwodowego. Małżonkowie wskazują rozkład pożycia jako przyczynę wnioskowania o rozwód. Sąd orzeka rozwiązanie małżeństwa jedynie z ważnych powodów. Dowiedz się, na czym polega postępowanie rozwodowe oraz sprawdź, jak najlepiej zadbać o swoje prawa.
W wyroku rozwodowym sąd stwierdzi, kto ponosi winę za rozpad związku (chyba, że strony decyduję się na rozwód za porozumieniem stron lub rozwód bez winy). Orzekając rozwód sąd orzeka o alimentach na rzecz jednej ze stron.
Przeczytaj także: Wszystko co chcesz wiedzieć o alimentach
Rozwód – najważniejsze informacje
Rozwód sądowy może być orzeczony jedynie w ściśle określonych ustawowo przypadkach. Zgodnie z art. 56 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pomiędzy małżonkami musi nastąpić zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.
Co to znaczy? Zupełny rozkład pożycia małżeńskiego występuje w sytuacji, kiedy pomiędzy małżonkami zanikają jakiekolwiek więzi. Sąd weryfikuje w tym zakresie sferę uczuciową, fizyczną oraz gospodarczą ich życia. Zachowanie pożycia w ramach któregokolwiek ze wskazanych aspektów sprawi, że rozwód nie zostanie orzeczony. Jedyny wyjątek może stanowić sytuacja tak oczywista, jak np. dalsze wspólne zamieszkiwanie w mieszkaniu stanowiącym współwłasność małżonków ze względu na brak innego dostępnego lokum.
Pod pojęciem trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego należy z kolei rozumieć sytuację, w której rozpad ma charakter ostateczny i nie da się go odwrócić. Trudno jednoznacznie wskazać kryteria oceny tego warunku. Powinny być one stwierdzane na podstawie realiów konkretnej sprawy. Należy jednak podkreślić, że założenie wspomnianego przepisu jest takie, aby przemijające problemy małżonkowie starali się rozwiązać poza sądem, np. poprzez udział w terapii małżeńskiej.
Jak i gdzie złożyć pozew o rozwód?
W sprawach, których przedmiotem jest rozwód albo separacja, właściwy jest sąd okręgowy. Konieczne jest ustalenie, jakie było ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków, o ile nadal mieszka w nim choć jedno z nich. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony, należy złożyć pozew do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego.
Pozew należy wnieść w dwóch egzemplarzach. Jeden z nich zostanie doręczony małżonkowi wraz ze zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi. Można go nadać pocztą albo złożyć osobiście w biurze podawczym.
Możesz przygotować pozew o rozwód samodzielnie. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, kiedy przyczyny rozwodu są jasne, jest to dobry pomysł. Natomiast, kiedy masz do czynienia z orzeczeniem o winie małżonka, małżonek odmawia zgody na rozwód, lub chcesz domagać się alimentów na dzieci, sporządzenie pozwu o rozwód warto zlecić profesjonaliście.
Pozew o rozwodowy – żądanie pozwu
W pozwie rozwodowym powinieneś zamieścić żądanie rozwiązania związku małżeńskiego w jeden ze wskazanych poniżej sposobów.
- Rozwód bez orzekania o winie jest polecany w sytuacji, gdy chcesz zakończyć małżeństwo polubownie.
- Rozwód z orzeczeniem o winie ma miejsce, gdy za trwały i zupełny rozkład pożycia odpowiada jedna albo obie ze stron.
Jeśli macie dzieci, w żądaniu pozwu musisz dodatkowo zamieścić wniosek o rozstrzygnięcie przez sąd kwestii takich jak władza rodzicielska czy miejsce pobytu dziecka. W takich sąd kieruje się dobrem małoletnich dzieci. W takim przypadku alimentów jest jednak konieczne złożenie osobnego wniosku.
Ile trwa rozwód w sądzie?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, ile zajmie sprawa o rozwód. Wniosek o rozwód możesz wnieść niezależnie od stanowiska drugiego małżonka. Brak zgody na rozwód może jednak znacznie wydłużyć postępowanie. Problematyczna będzie również sytuacja, w której na skutek braków formalnych konieczne będzie uzupełnianie pozwu. Nie wiesz, jak zacząć? Poszukaj wsparcia prawnego na czas trwania sprawy rozwodowej.
Adwokat rozwodowy – dlaczego warto go mieć?
Sprawę rozwodową najlepiej prowadzić z pomocą doświadczonego adwokata rozwodowego. Profesjonalna kancelaria adwokacka wytłumaczy Ci, jak będzie przebiegać sprawa rozwodowa, a także przygotuje pozew i wniesie go do sądu. Osoba niemająca wiedzy w dziedzinie będzie miała znaczne problemy w dopełnieniu wszystkich obowiązków. Emocje związane ze sprawą rozwodową również nie są dobrym doradcą.
Decydując się na krok, jakim jest wybór usług kancelarii prawnej, umożliwisz sobie skorzystanie z wszystkich dostępnych możliwości. Profesjonaliści doradzą, jak wziąć rozwód sprawnie i bez niepotrzebnego przewlekania postępowania.
Kiedy sąd może odmówić wydania wyroku rozwodowego?
Sąd może odmówić orzeczenia rozwodu w sytuacji, gdy mimo zaistnienia zupełnego i trwałego rozpadu pożycia zachodzi jedna z tzw. przeszkód rozwodowych. Mowa tu na przykład o sytuacji, w której rozwód narażałby dobro wspólnych małoletnich dzieci lub gdyby był sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.
Pierwsza sytuacja ma miejsce, gdy na skutek rozwodu doszłoby do znacznego osłabienia więzi dziecka z jednym z rodziców. Po rozwiązaniu małżeństwa należy zapewnić dziecku zaspokojenie potrzeb materialnych i emocjonalnych co najmniej w takim zakresie jak przed rozwodem. Jednocześnie sąd powinien wziąć pod uwagę, że obecna sytuacja pomiędzy małżonkami prawdopodobnie trwa już od dłuższego czasu. W wielu przypadkach gorsze skutki dla małoletniego przyniosłoby nakazanie im trwania w związku małżeńskim mimo braku woli w tym zakresie.
Sprzeczność z zasadami współżycia również trudno jednoznacznie sprecyzować. Zasady współżycia społecznego regulują funkcjonowanie jednostek w społeczeństwie. Na tej podstawie można wskazać, że rozwód nie powinien zostać orzeczony w sytuacji, gdy powodem zupełnego i trwałego rozpadu pożycia jest np. ciężka choroba jednego z małżonków. W takich sytuacjach wskazuje się, że strony powinny się wspierać, a nie opuszczać w potrzebie.
Czy brak zgody współmałżonka stanowi przesłankę do odmowy orzeczenia rozwodu?
Przeszkodą rozwodową może być również brak zgody małżonka na rozwiązanie małżeństwa. Jest to jednak możliwe tylko w sytuacji, gdy chodzi o małżonka, który nie jest winny rozpadu pożycia małżeńskiego. Co do zasady bowiem na rozwód nie jest potrzebna zgoda.
Powodem wprowadzenia takich zasad jest przeświadczenie, że normy moralne nie zezwalają na porzucenie małżonka, który np. mimo zdrady wybaczył i chciał podjąć działania mające na celu przywrócenie pożycia małżeńskiego. Czasem jednak zasady współżycia społecznego nawet w takiej sytuacji zezwalają na orzeczenie rozwodu. Chodzi tu o przypadki, w których motywacje byłyby wątpliwe – np. gdy odmowa rozwodu jest spowodowana chęcią zemsty na niewiernym małżonku.
Skutki majątkowe rozwodu
Na skutek rozwiązania małżeństwa pomiędzy małżonkami ustaje wspólność majątkowa, oczywiście o ile małżonkowie pozostawali w takim ustroju, tzn. nie zawarli umowy małżeńskiej majątkowej. Po uprawomocnieniu się orzeczenia każdy z byłych małżonków rozpoczyna samodzielne gospodarowanie. To, co strony zebrały w czasie trwania małżeństwa, jest dzielone – najczęściej po połowie. Podziałowi nie podlegają te części majątku, które stanowiły dobytek osobisty każdego z małżonków (np. spadek).
Problemy pojawiają się, gdy majątku nie da się podzielić po połowie zgodnie ze względami funkcjonalnymi – np. w sytuacji, gdy oprócz niewielkiej ilości pieniędzy w skład majątku wspólnego wchodzi jedynie mieszkanie i samochód. W takiej sytuacji konieczne jest dokonanie dalszego podziału majątku.
Podział majątku wspólnego
Podział majątku wspólnego po rozwodzie może odbyć się w trakcie sprawy rozwodowej, w odrębnej sprawie po orzeczeniu rozwodu albo w drodze umowy zawartej pomiędzy małżonkami.
Pierwsze rozwiązanie nie jest stosowane szczególnie często. Głównie ze względu na fakt, że sprawa rozwodowa już sama w sobie jest skomplikowana pod względem prawnym. Jeśli dodatkowo małżonkowie nie potrafią dojść do porozumienia, to rozwiązanie kwestii podziału majątku byłoby niemożliwe. W tym przypadku wymagany jest zgodny wniosek obojga małżonków oraz wykazanie, że jego rozpoznanie nie wywoła zwłoki w postępowaniu. Wskazany sposób warto więc rozważyć w przypadku zgody co do sposobu podziału majątku wspólnego.
W innych sytuacjach należy wszcząć odrębną sprawę sądową albo zawrzeć umowę w tym przedmiocie. Oczywiście bardziej polecane jest to drugie rozwiązanie, ponieważ pozwoli oszczędzić czas. Każda rozprawa w sprawie o podział majątku to kolejne miesiące. Skomplikowane stany faktyczne mogą więc doprowadzić do wieloletniej batalii sądowej.
Co zrobić, gdy podział fizyczny nie jest możliwy?
Oprócz formalnych zasad, jakimi rządzi się podział majątku, warto również wspomnieć o jego wymiarze praktycznym. Jeśli w danej sytuacji nie da się dokonać podziału fizycznego majątku wspólnego (np. w sytuacji wspomnianej powyżej), należy rozważyć inne rozwiązania, np.:
- przyznanie konkretnego składnika majątku na rzecz jednego ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty drugiego;
- sprzedaż (np. nieruchomości) i stosowny podział uzyskanej w ten sposób kwoty.
Specyfika majątku może sprawić, że nie uda się dojść do porozumienia. Jeśli małżonkowie w trakcie trwania sprawy rozwodowej opowiedzą się za niedokonywaniem podziału nieruchomości, która dotychczas była objęta ich wspólnością małżeńską, sąd dodatkowo orzeknie o sposobie korzystania z niej. Wszystko po to, aby obie strony mogły korzystać z lokalu niezależnie.