Kluczowe wnioski do zapamiętania
- Umowa agencyjna polega na stałym pośredniczeniu przez agenta w zawieraniu umów w imieniu zleceniodawcy, co obejmuje działalność gospodarczą agenta.
- Agent ma prawo do wynagrodzenia ustalonego w umowie lub, jeśli nie jest określone, do prowizji zależnej od zawartych umów.
- Agent może żądać wynagrodzenia lub świadczenia wyrównawczego po rozwiązaniu umowy agencyjnej, szczególnie jeśli przyniósł zleceniodawcy nowych klientów.
Przeznaczenie umowy agencyjnej
Agencja jest sformalizowanym typem umowy odpłatnej pośrednictwa, w której główne prawa i obowiązki stron zostały precyzyjnie uregulowane w Kodeksie cywilnym. Przepisy te zapewniają znaczna ochronę agentowi w zakresie trwałości umowy oraz sposobu zapłaty prowizji, a także dającemu zlecenie co do ograniczenia działalności konkurencyjnej agenta. Istotą umowy agencyjnej jest stałe pośredniczenie przez agenta, w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie albo do zawierania ich w jego imieniu. Wynagrodzenie agenta to prowizja. Oznacza to przede wszystkim, że:- agentem może być osoba prowadząca działalność gospodarczą,
- agent może posiadać uprawnienie do zawierania umów w imieniu zleceniodawcy, gdy go nie posiada przekazuje umowy do podpisu mocodawcy,
- agent nie musi mieć przyznanego stałego wynagrodzenia, otrzymuje on uzgodnioną prowizję od każdej umowy.
Podstawowe postanowienia umowne w umowie agencyjnej
W umowie agencyjnej należy określić przede wszystkim następujące elementy:- jaki jest przedmiot umowy agencyjnej, czyli do jakich czynności agent się zobowiązuje względem dającego zlecenie (zob. §1 ust. 1 wzoru umowy),
- czy agentowi przysługuje uprawienie do zawierania umów oraz przyjmowania oświadczeń kontrahentów w imieniu dającego zlecenie, czy takiego uprawnienia nie posiada (zob. §1 ust. 2 wzoru umowy),
- w jaki sposób obliczane jest wynagrodzenie (prowizja) agenta i w jakich terminach będzie ono wypłacane (zob. §6 wzoru umowy),
- czy agent uprawniony jest do przyjmowania świadczeń od kontrahentów dającego zlecenie (zob. §1 ust. 2 wzoru umowy),
- jaki jest czas trwania umowy (zob. §7 wzoru umowy),
- szczegółowe prawa i obowiązki stron (zob. §3-5 wzoru umowy),
- czy agenta obowiązywać będzie zakaz konkurencji po zakończeniu umowy (zob. §8 wzoru umowy),
- ewentualne zabezpieczenia wykonania umowy (zob. §9 wzoru umowy),
- warto jest również rozstrzygnąć w umowie kwestie związane z jej zmianami, właściwością sądu, itp. (zob. §10 wzoru umowy).
Wynagrodzenie w umowie agencyjnej
- jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja,
- agent może żądać prowizji również od umowy zawartej po rozwiązaniu umowy agencyjnej, jeżeli propozycję zawarcia umowy dający zlecenie lub agent otrzymał od klienta przed rozwiązaniem umowy agencyjnej. Agent może żądać prowizji od umowy zawartej po rozwiązaniu umowy agencyjnej także wtedy, gdy do jej zawarcia doszło w przeważającej mierze w wyniku jego działalności w okresie trwania umowy agencyjnej, a zarazem w rozsądnym czasie od jej rozwiązania ? chodzi zatem o przypadki, gdy umowa zostanie zawarta dzięki działaniom agenta podjętym jeszcze w czasie obowiązywania umowy,
- agent nie może żądać prowizji, gdy oczywiste jest, że umowa z klientem nie zostanie wykonana na skutek okoliczności, za które dający zlecenie nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli zaś prowizja została już agentowi wypłacona, podlega ona zwrotowi ? to z kolei ma chronić dającego zlecenie przed sztucznym zawyżaniem prowizji przez agenta,
- w umowie agencyjnej zawartej w formie pisemnej można zastrzec, że agent za odrębnym wynagrodzeniem (prowizja del credere), w uzgodnionym zakresie, odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, agent odpowiada za to, że klient spełni świadczenie. W razie niezachowania formy pisemnej poczytuje się umowę agencyjną za zawartą bez tego zastrzeżenia. Postanowienie to nie wywoła zatem skutku, jeżeli nie wprowadzisz go do treści umowy.
Rozwiązanie umowy agencyjnej:
- umowa zawarta na czas nieoznaczony może być wypowiedziana na miesiąc naprzód w pierwszym roku, na dwa miesiące naprzód w drugim roku oraz na trzy miesiące naprzód w trzecim i następnych latach trwania umowy. Ustawowe terminy wypowiedzenia nie mogą być skracane. Jeżeli w umowie wskażesz krótsze terminy, to postanowienia takie będą nieważne. Terminy te można jednak wydłużyć. Warunkiem jest aby były takie same dla obu stron,
- umowa zawarta na czas określony może zostać rozwiązana tylko w przypadkach w niej określonych,
- po rozwiązaniu umowy agencyjnej agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrównawczego, jeżeli w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi klientami. Świadczenie wyrównawcze nie może przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za jeden rok, obliczonego na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego w okresie ostatnich pięciu lat. Roszczenie o świadczenie wyrównawcze wygasa, jeśli nie zostanie zgłoszone w ciągu roku od rozwiązania umowy agencyjnej. Roszczenia tego nie można się zrzec przed rozwiązaniem umowy. Można zatem z niego zrezygnować już po rozwiązaniu umowy,
- strony mogą, w formie pisemnej pod rygorem nieważności, ograniczyć działalność agenta mającą charakter konkurencyjny na okres po rozwiązaniu umowy agencyjnej (ograniczenie działalności konkurencyjnej). Ograniczenie jest ważne, jeżeli dotyczy grupy klientów lub obszaru geograficznego, objętych działalnością agenta, oraz rodzaju towarów lub usług stanowiących przedmiot umowy. Ograniczenie działalności konkurencyjnej nie może być zastrzeżone na okres dłuższy niż dwa lata od rozwiązania umowy. Ograniczenie działalności konkurencyjnej jest odpłatne, chyba że strony umówiły się inaczej. Dający zlecenie może do dnia rozwiązania umowy odwołać ograniczenie działalności konkurencyjnej z takim skutkiem, że po upływie sześciu miesięcy od chwili odwołania jest on zwolniony z obowiązku wypłacania wynagrodzenia, zakaz przestaje zaś wiązać agenta z chwilą odwołania.
PRZYKŁADOWY WZÓR UMOWY AGENCYJNEJ
Umowa agencyjna – wzór
Umowa agencyjna
_____________________________________
zawarta w Gdyni w dniu …………….. 20.. roku pomiędzy:
………………………. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą ……………………………………… z siedzibą w …………………. przy ulicy ……………, wpisanym do ewidencji działalności gospodarczej ……….., REGON ………………., NIP ………………,zwanym dalej Dającym Zlecenie,
a
………………………………….. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą ……………………………………….. z siedzibą w ………………………….. przy ulicy ….., wpisanym do ewidencji działalności gospodarczej ……….., REGON ………………., NIP ………………, zwanym dalej Agentem,
o następującej treści:
§ 1 [Przedmiot umowy]
1. Przedmiotem niniejszej umowy jest stałe pozyskiwanie przez Agenta na rzecz Dającego Zlecenie Potencjalnych Klientów oraz nowych zleceń od Klientów w zakresie zgodnym z ofertą Dającego Zlecenie, a także pośredniczenie przy zawieraniu z nimi umów przez Dającego Zlecenie.
2. Agent nie jest uprawniony do:
(a) składania oświadczeń woli w imieniu i na rzecz Dającego Zlecenie,
(b) przyjmowania jakichkolwiek oświadczeń woli lub świadczeń od klientów lub potencjalnych klientów Dającego Zlecenie,
§ 2 [Słowniczek]
Poniższe pojęcia należy rozumieć w następujący sposób:
(a) Klient – osoba, która uprzednio zawarła umowę z Dającym Zlecenie, albo za jego pośrednictwem,
(b) Potencjalny Klient – osoba zainteresowana zawarciem umowy z Dającym Zlecenie, albo za jego pośrednictwem,
§ 3 [Obowiązki Agenta]
1. Do zakresu obowiązków Agenta należy:
(a) pozyskiwanie Potencjalnych Klientów,
(b) informowanie Potencjalnych Klientów lub Klientów o ofercie Dającego Zlecenie,
(c) tworzenie ofert i prezentacji usług świadczonych przez Dającego Zlecenie,
(d) udział w tworzeniu nowych rozwiązań i rozwoju produktów,
(e) sporządzanie analiz rynku oraz definiowanie potrzeb Potencjalnych Klientów lub Klientów,
(f) monitorowanie działań i produktów konkurencji;
(g) dbanie o utrzymanie dobrego wizerunku firmy Dającego Zlecenie,
(h) przekazywanie Dającemu Zlecenie wszelkich informacji mogących mieć dla niego znaczenie, a związanych z wykonaniem niniejszej umowy, bądź działalnością Dającego Zlecenie.
2. Agent zobowiązany jest do zachowania należytej staranności podczas wykonywania powierzonych mu zadań.
3. Agent zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji, w których posiadanie wszedł w czasie obowiązywania niniejszej umowy, a których ujawnienie mogłoby narazić Dającego Zlecenie na szkody, w szczególności danych dotyczących sprzedaży i Klientów Dającego Zlecenie.
§ 4 [Obowiązki Dającego Zlecenie]
Dający Zlecenie zobowiązuje się przekazywać Agentowi:
(a) wszelkie informacje oraz dokumenty niezbędne do prawidłowego wykonania niniejszej umowy,
(b) informacje o ziszczeniu się wszystkich warunków do wypłaty prowizji, o których mowa w § ust 2, nie później niż w ciągu 5 dni roboczych od ziszczenia się ostatniego z nich,
(c) najpóźniej do 5 dnia miesiąca następującego po miesiącu za który wynagrodzenie Agentowi jest należne przedstawić zestawienie zawierające wszelkie dane niezbędne do wyliczenia przez Agenta należnego mu wynagrodzenia, w tym informacje o Potencjalnych Klientach lub Klientach, którzy nie zawarli umowy z Dającym Zlecenie.
§ 5 [Uprawnienia Agenta]
1. W kontaktach z Klientami i Potencjalnymi Klientami oraz przy prezentowaniu oferty Agent uprawniony jest przez Dającego Zlecenie do posługiwania się nazwą i znakami towarowymi Dającego Zlecenie, w szczególności może umieszczać je na wizytówkach, papierze firmowych oraz materiałach informacyjnych.
2. Agent przy wykonywaniu niniejszej umowy może posługiwać się osobami trzecimi, tylko za zgodą Dającego Zlecenie. Agent za działanie tych osób odpowiada wobec Dającego Zlecenie jak za własne.
§ 6 [Wynagrodzenie Agenta]
1. Agentowi przysługuje wynagrodzenie w formie prowizji w zależności od ilości i wartości zrealizowanych przez Dającego Zlecenie umów, z zastrzeżeniem ust. 2. Wysokość prowizji została określona w Załączniku nr 1 do niniejszej umowy.
2. Prowizja, o której mowa w ust. 1 należy się Agentowi po zaistnieniu następujących warunków:
(a) zawarciu przez Klienta lub Potencjalnego Klienta umowy z Dającym Zlecenie,
(b) opłacenie przez Klienta wynagrodzenia Dającemu Zlecenie,
3. Wynagrodzenie wypłacane jest Agentowi przez Dającego Zlecenie w terminie 7 dni od doręczenia Dającemu Zlecenie faktury VAT, przelewem na rachunek bankowy Agenta wskazany na fakturze VAT.
4. Agentowi nie przysługuje zwrot wydatków poniesionych przez niego w związku z wykonaniem niniejszej umowy.
§ 7 [Czas trwania umowy]
1. Niniejsza umowa została zawarta na czas nieoznaczony.
2. Umowa może zostać wypowiedziana przez każdą stronę z zachowaniem przewidzianego terminu wypowiedzenia, który wynosi jeden miesiąc w pierwszym roku obowiązywania umowy, dwa miesiące w drugim roku oraz trzy miesiące w trzecim i każdym kolejnym roku obowiązywania umowy.
3. Umowa może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron w trybie natychmiastowym w przypadku niewykonania obowiązków przez drugą stronę umowy w całości lub w znacznej części, a także w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności.
4. Agent może wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym, w szczególności w przypadku braku wypłaty należnego mu wynagrodzenia lub prowizji przez okres dłuższy niż miesiąc.
5. Dający Zlecenie może wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym, również w przypadku:
(a) naruszenia przez Agenta obowiązku poufności,
(b) działania przez Agenta na szkodę Dającego Zlecenie.
§ 8 [Prawa i obowiązki Agenta po rozwiązaniu umowy]
1. Po rozwiązaniu umowy Agent obowiązany jest rozliczyć się w ciągu 7 dni z otrzymanych od Dającego Zlecenie materiałów, urządzeń oraz powierzonego mienia.
2. Strony ustanawiają nieodpłatne ograniczenie działalności konkurencyjnej Agenta na okres jednego roku od dnia wypowiedzenia umowy. Ograniczenie dotyczy zawierania umów z Klientami Dającego Zlecenie, którzy byli obsługiwani lub zostali pozyskani przez Agenta w trakcie trwania umowy.
3. Agent zobowiązany jest zachować w tajemnicy przez okres roku od rozwiązania umowy dane dotyczące usług, Klientów oraz inne dane dotyczące Dającego Zlecenie, a które Agent uzyskał w czasie i w związku z wykonaniem niniejszej umowy.
4. Agent może żądać prowizji od umowy zawartej po rozwiązaniu umowy, jeżeli:
(a) Dający Zlecenie propozycję zawarcia umowy otrzymał od Potencjalnego Klienta lub Klienta przed rozwiązaniem umowy oraz w wyniku działań Agenta,
(b) do jej zawarcia doszło w przeważającej mierze w wyniku działalności Agenta w okresie trwania umowy, a zarazem w rozsądnym czasie od jej rozwiązania.
5. Po rozwiązaniu umowy Agentowi przysługuje świadczenie wyrównawcze, jeżeli spełnione zostaną następujące warunki:
(a) w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych Klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi Klientami,
(b) Dający Zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi Klientami.
6. Wysokość świadczenia wyrównawczego równa jest wysokości prowizji, jaką Agent otrzymałby od Klientów wskazanych w ust. 4, w okresie jednego roku po rozwiązaniu umowy. Świadczenie wyrównawcze nie może jednak przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za jeden rok, obliczonego na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego w okresie ostatnich pięciu lat.
§ 9 [Kary umowne]
1. Za nieprawidłowości stwierdzone w toku realizacji powierzonych zadań Agentowi naliczane będą kary umowne w wysokości 10% należności za miesiąc, w którym wystąpiły nieprawidłowości.
2. Za naruszenie przez Agenta obowiązków, o których mowa w § 8 ust. 2-3, Dającemu Zlecenie przysługuje kara umowna w wysokości 5% .
3. W przypadku, gdy szkoda przenosi wysokość kar umownych, o których mowa w ust. 1 i 2, Dający Zlecenie uprawniony jest do dochodzenia odszkodowania ponad wysokość kary umownej.
4. Agent zgadza się na potrącanie naliczanych kar umownych z należności wynikającej z faktury za dany miesiąc i miesiące następne.
5. Zapłata kar umownych nie zwalnia Agenta z obowiązku realizacji umowy.
§ 10 [Postanowienia końcowe]
1. Zmiana niniejszej umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.
2. W sprawach nieuregulowanych zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu Cywilnego o umowie agencyjnej
3. Sądem właściwym do rozstrzygania sporów jest sąd powszechny właściwy ze względu na siedzibę Dającego Zlecenie.
4. Umowa została sporządzona w dwóch egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron.
5. Integralną część niniejszej umowy stanowi Załącznik nr 1.
POBIERZ DARMOWEGO E-BOOKA: WSZYSTKO, CO MUSISZ WIEDZIEĆ o umowach!
Teoretycznie każdy z nas wie, w jaki sposób sporządzać umowy, ale czy na pewno tak jest? W poniższym e-booku omówiliśmy najbardziej znane umowy znajdujące się w obrocie gospodarczym
W e-booku odpowiadamy na następujące pytania:
- Jak prawidłowo konstruować umowy?
- Jakie elementy powinny
zawierać? - Jakie stronom danej umowy przysługują prawa i ciążą na nich obowiązki?
Dodatkowo w e-booku: znajdziesz praktyczne wzory umów, do wykorzystania od zaraz.
Wpisz maila, abyśmy mogli udostępnić Ci ebooka.
