Kiedy pojawia się temat kredytu we frankach, najczęściej mówi się o unieważnieniu umowy kredytowej. To jednak nie jedyne rozwiązanie, z którego możesz skorzystać, jeśli Twój kredyt zawierał niedozwolone postanowienia umowne. Drugą możliwością jest odfrankowienie kredytu. Dzięki niemu odzyskasz nadpłacone raty i zmienisz warunki takiego kredytu na zdecydowanie korzystniejsze.
Na czym polega odfrankowienie kredytu?
Odfrankowienie kredytu polega na usunięciu z umowy o kredyt we frankach powiązania z frankiem szwajcarskim. W efekcie kredyt traktowany jest na takich samych zasadach co kredyt złotowy – jego spłata i rozliczanie następuje w PLN, a saldo zadłużenia i wysokość rat pozostają całkowicie niezależne od kursu CHF. Skutkiem odfrankowienia kredytu jest również zmiana oprocentowania – zastosowanie znajduje wówczas wskaźnik WIBOR, a nie SARON (dawny LIBOR).
Odfrankowienie umowy kredytowej nie powoduje więc wygaśnięcia Twojego zobowiązania wobec banku. Sprawia natomiast, że umowę traktuje się tak, jakby od początku nie była powiązana z kursem franka. A to oznacza m.in., że bank musi zwrócić frankowiczowi nadwyżki wypłacone do tej pory i wynikające z przeliczania zobowiązania przy uwzględnieniu kursu franka.
Odfrankowienie kredytu nie jest więc tym samym co często proponowane przez banki przewalutowanie kredytu. W tym drugim przypadku przeliczenia dokonuje się bowiem według kursu obowiązującego w momencie zawarcia ugody, a nie podpisania umowy o kredyt we frankach. Co więcej, nowe, korzystne warunki dotyczą tylko rat jeszcze niezapłaconych.
Kredyt indeksowany a kredyt denominowany
Umowy frankowe mogą mieć 2 formy i występować jako kredyt indeksowany do waluty obcej lub jako kredyt denominowany.
W przypadku kredytu indeksowanego pożyczona kwota wyrażona jest w umowie w PLN. Wypłata kapitału następuje w złotówkach, jednak kwota do zwrotu ustalana jest po przeliczeniu na CHF. Choć spłatę rat również będziesz realizować w złotówkach, ze względu na mechanizm przeliczania zobowiązania według aktualnego kursu CHF, saldo kredytu i wysokość spłat pozostają ściśle związane z kursem franka szwajcarskiego.
W przypadku kredytu denominowanego wprawdzie zarówno wypłata kredytu, jak i spłata rat również odbywa się w złotówkach. Wysokość kredytu w umowie jest już jednak wyrażona w CHF i to według kursu obowiązującego w dniu jej zawarcia. Bank dokonuje wypłaty zwykle dopiero po kilku dniach, uwzględniając aktualny kurs. Frankowicz nie wie więc, jaką kwotę w złotówkach finalnie otrzyma.
W kontekście możliwości uwalniania się od kredytu na niekorzystnych warunkach takie rozróżnienie nie ma jednak większego znaczenia. Możliwe jest zarówno odfrankowienie kredytu denominowanego, jak i indeksowanego. Dzieje się tak dlatego, że oba rodzaje umów często zawierały postanowienia rażąca naruszające Twoje prawa.
Jak wygląda proces odfrankowienia kredytu?
Odfrankowienie kredytu jest możliwe tylko, gdy w zawartej umowie kredytowej znajdują się niedozwolone postanowienia umowne (klauzule abuzywne). Mogą one dotyczyć m.in. obarczania Cię całym ryzykiem, jednostronnego kształtowania kursu przez bank i bogacenia się na tzw. spreadach, czyli różnicach w kursie sprzedaży i kupna franka.
Pierwszym krokiem będzie więc przeanalizowanie umowy kredytu w CHF. Jeśli dojdziesz do wniosku, że zawiera ona niedozwolone zapisy, trzeba przygotować pozew, w którym zażądasz usunięcia z umowy klauzul abuzywnych dotyczących CHF i zwrotu dotychczasowych nadpłat. Ciężar dowodu spoczywa przy tym na kredytobiorcy. Oznacza to, że skoro to Ty domagasz się odfrankowienia swojego kredytu, musisz wykazać, że umowa zawierała klauzule abuzywne i powołać się na odpowiednie przepisy.
Przy odfrankowieniu kredytu ważne jest też znalezienie odpowiedzi na pytanie: jak wyglądałyby rozliczenia z bankiem, gdyby zastosowano uczciwe warunki kredytowania, bez powiązania z kursem CHF? W tym celu dokonuje się tzw. symulacji płatności. Polega ona na wyliczaniu poszczególnych rat kredytu i ustaleniu, jaki zwrot nadpłat kredytu Ci się należy.
Jeśli sąd zgodzi się z Twoim stanowiskiem, wyda korzystny dla Ciebie wyrok w sprawie kredytu frankowego. Bank będzie miał więc obowiązek zwrotu nadpłaconych rat kredytu, a Ty będziesz realizować umowę na lepszych dla Ciebie warunkach.
Jak obliczyć odfrankowienie kredytu?
Skoro wiesz już, czym jest odfrankowienie i jakie konsekwencje za sobą niesie, pozostaje pytanie – jak dokonać potrzebnych kalkulacji?
Konieczne jest przeanalizowanie dotychczasowych płatności i obliczenie wysokości rat, które obowiązywałyby, gdyby kredyt spłacany był w złotówkach oraz przy uwzględnieniu WIBOR, a nie SARON. Do dokonania obliczeń stosuje się marżę obowiązującą w dniu zawarcia umowy kredytu.
Zwykle kwota wynikająca z obliczeń okazuje się co najmniej kilka, jak nie kilkadziesiąt tysięcy niższa, niż ta, którą otrzymał bank tytułem spłaty rat kredytu we frankach. Możesz wówczas obiegać się o zwrot wszystkich nadpłaconych rat oraz spreadów.
Przykład
Milena w lipcu 2007 roku zaciągnęła kredyt indeksowany w kwocie 250.000 złotych na 25 lat. Do stycznia 2024 roku tytułem spłaty kredytu bank otrzymał od niej w sumie 290.000 złotych. Milenie pozostało wówczas jeszcze 190.000 złotych długu. Wtedy też wystąpiła o odfrankowienie kredytu. Z przeprowadzonych symulacji wynikało, że gdyby kredyt od początku traktowany był jako kredyt w PLN, Milena zapłaciłaby w okresie od lipca 2007 do stycznie 2024 180.000 złotych, a do spłaty w styczniu 2024 roku w ramach umowy z bankiem pozostałoby jej jeszcze 140.000 złotych. Oznacza to, że na ten moment bank otrzymał od Mileny o 110.000 złotych więcej, niż powinien (290.000-180.000 zł).
W sieci znajdziesz wiele kalkulatorów frankowiczów. Mają pomóc Ci ustalić wysokość korzyści z wniesienia pozwu. Wprawdzie do oszacowania potencjalnych korzyści, z jakimi wiąże się odfrankowienie kredytu, kalkulator okaże się wystarczający. Trudno będzie Ci jednak zweryfikować, czy obliczenia są miarodajne. Jeśli więc podejmiesz decyzję o wkroczeniu na drogę sądową, najlepiej skonsultuj się z prawnikiem od spraw frankowych, by dokonał precyzyjnych wyliczeń.
Kiedy warto złożyć pozew o odfrankowienie kredytu?
Skoro odfrankowienie dotyczy tych umów kredytowych we frankach, które zawierały niedozwolone postanowienia, to warto rozważyć je zawsze, gdy w umowie znajdą się klauzule abuzywne. Odfrankowienie praktycznie zawsze opłaca się bardziej niż spłacanie kredytu na dotychczasowych warunkach. Jeśli jednak zdecydujesz się uruchomić postępowanie przed sądem, warto rozważyć również alternatywę, jaką jest unieważnienie umowy frankowej.
Sprawdź także: Unieważnienie kredytu frankowego
Co lepsze: odfrankowienie czy unieważnienie umowy kredytu frankowego?
W związku z wyeliminowaniem z umowy klauzuli indeksacyjnej lub denominacyjnej do franka szwajcarskiego, możesz wystąpić o odfrankowienie kredytu lub stwierdzenie nieważności umowy kredytu. Zapisy dotyczące CHF odnoszą się bowiem do samej istoty umowy, bez której ta właściwie nie powinna istnieć. To do Ciebie należy więc decyzja, którą drogę wybierzesz.
Co bardziej się opłaca? W większości przypadków unieważnienie umowy. Aby jednak odpowiedzieć na pytanie dlaczego, najlepiej wyjaśnić, czym różni się od unieważnienia umowy w CHF jej odfrankowienie.
W przypadku odfrankowienia kredytu:
- Umowa nadal obowiązuje, tylko na zmienionych zasadach;
- Traktuje się ją tak, jak gdyby nigdy nie była powiązana z CHF;
- Bank musi Ci więc zwrócić nadwyżki wynikające z realizowania umowy z uwzględnieniem kursu frankowego;
- Kredyt spłacasz dalej jak kredyt złotówkowy.
Unieważnienie kredytu oznacza natomiast, że umowę traktuje się, jak gdyby nigdy nie obowiązywała
- Bank zwraca Ci więc wszystkie do tej pory uzyskane od Ciebie pieniądze;
- Ty zwracasz mu wyłącznie wypłaconą Ci kwotę kredytu – bez marży, odsetek i innych kosztów;
- Umowa nie obowiązuje, więc po wydaniu wyroku przez sąd nie musisz już spłacać żadnych rat.
Te różnice sprawiają, że większość osób decyduje się na unieważnienie umowy we frankach, a odfrankowienie zgłasza jedynie jako zarzut ewentualny – gdyby sąd z różnych względów nie zgodził się na unieważnienie umowy. Najlepiej jednak dokonać wyliczeń dla obu scenariuszy, by podjąć świadomą i najlepszą finansowo decyzję.
A jak to zrobić? Możesz skonsultować się z kancelarią frankową. Prawnik dokona szczegółowych wyliczeń i przedstawi Ci 2 scenariusze: związane z odfrankowieniem kredytu oraz unieważnieniem umowy, a także odpowie na Twoje pytania. Dzięki temu wybierzesz preferowaną przez Ciebie drogę, mając pewność, że nic nie umknęło Twojej uwadze.

Oddajemy w Twoje ręce poradnik, który stworzyliśmy z myślą o Frankowiczach – osobach, które – najczęściej z powodu nieuczciwych działań banków – uwikłały się w bardzo niekorzystne kredyty.
W ebooku odpowiadamy na następujące pytania:
- Co możesz zrobić ?
- Jak wygląda proces sądowy?
- Czym są klauzule niedozwolone w umowach o kredyty frankowe?
- Czy kredytobiorcy, który spłacił swój kredyt w całości coś się należy?
Masz duże szanse na wygraną z bankiem.
Wpisz maila, abyśmy mogli udostępnić Ci ebooka.