Pandemia COVID 19 wpłynęła w sposób bardzo znaczący na wiele dziedzin życia społecznego, nie omijając też kwestii związanych ze stosunkami pracy. Konieczność podjęcia przez pracodawców odpowiednich środków bezpieczeństwa w celu przeciwdziałania rozpowszechnianiu się wirusa, spowodowała, że znacznie częściej niż dotychczas zaczęła być wykonywana praca zdalna, na odległość i poza właściwym miejscem pracy.
W tym artykule przeczytasz między innymi o tym:
- czym jest praca zdalna?
- jaki jest zakres obowiązków i uprawnień po stronie pracownika przy pracy zdalnej?
- jaki jest zakres obowiązków i uprawnień po stronie pracodawcy przy pracy zdalnej?
- czy pracę zdalną można wykonywać z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej?
- czy pracownik musi zapewnić ochronę informacji poufnych?
- lepiej pracować zdalnie czy stacjonarnie?
- gdzie znaleźć oferty pracy zdalnej?
- jakie zawody można z powodzeniem wykonywać zdalnie?
Czym jest praca zdalna?
Podkreślić trzeba, że Kodeks pracy nie reguluje zasad wykonywania pracy w formie zdalnej. Jednakże, w celu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się COVID ? 19 uchwalono ustawę z dnia 2 marca 2020 r. O szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, która wprowadziła dodatkową formę pracy zdalnej (tzw. specustawa).
Praca zdalna może zostać wprowadzona:
1) w trybie przewidzianym przez w/w akt prawny, a więc na polecenie pracodawcy,
2) na podstawie indywidualnego porozumienia pracownika z pracodawcą.
Praca zdalna w trybie ustawy
Zgodnie z zapisem specustawy – w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu. Pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania. Celem takiej decyzji pracodawcy musi być przeciwdziałanie COVID-19. W tym przypadku nie jest wymagana jakakolwiek zgoda pracownika, wystarczy w zupełności decyzja pracodawcy.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do funkcjonariuszy służb funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa. Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej oraz ich rodzin.
Cel wprowadzenia pracy zdalnej
Celem wprowadzenia tej formy pracy zdalnej jest przede wszystkim, zapobieżenie gromadzeniu się pracowników w zakładach pracy, które tworzyłoby warunki sprzyjające roznoszeniu się wirusa. A także zapewnienie możliwości utworzenia odpowiedniego dystansu pomiędzy poszczególnymi stanowiskami pracy.
W świetle przepisów ustawy, pracodawca może wydać pracownikowi polecenie wykonywania pracy zdalnej w zasadzie w każdym przypadku. Gdy jest to możliwe i czynność taka nie wymaga żadnej szczególnej formy prawnej. Oznacza to, że może to być dokonane na piśmie, w formie elektronicznej bądź nawet ustnej.
Wykonywanie pracy zdalnej może zostać polecone. Jeżeli pracownik ma umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy i pozwala na to jej rodzaj. W szczególności praca zdalna może być wykonywana przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Albo dotyczyć wykonywania części wytwórczych lub pewnych usług materialnych.
Pracodawca uprawniony jest do wyłączenia danej kategorii pracowników z możliwości wykonywania pracy tego rodzaju. Na przykład tych, którzy pracują bezpośrednio w produkcji, przy taśmie montażowej. Czy takich, których obecność w zakładzie pracy jest konieczna ze względu na zagrożenie ciągłości jego funkcjonowania. Pamiętać trzeba, że wyłączenia tego rodzaju nie mogą naruszać zasady równego traktowania pracowników, czy też prowadzić do ich dyskryminacji.
Decyzja pracodawcy o poleceniu pracownikowi wykonywania pracy zdalnej może zostać cofnięta przez niego w każdym czasie. Pod tym względem nie ma żadnych ograniczeń prawnych.
Podkreślenia wymaga fakt, iż poprzez pracą zdalną nie należy rozumieć tzw. telepracy, która jest instytucją podobną pod względem prawnym. Jednakże nie tożsamą. W tym przypadku nie wymaga się jakakolwiek zgoday pracownika, wystarczy w zupełności decyzja pracodawcy.
Praca zdalna wykonywana na podstawie indywidualnego porozumienia pracownika z pracodawcą
Ta forma pracy zdalnej nie jest odrębnie uregulowana w żadnych obowiązujących przepisach prawa. Jej forma tym różni się od pracy zdalnej wprowadzonej na podstawie przepisów o pandemii COVID – 19, że ma charakter nieregularny i wykonywana jest incydentalnie. Przede wszystkim, w tym przypadku konieczna jest pełna zgoda pracownika, a często dzieje się to na jego wniosek. Również za zgodą bezpośredniego przełożonego.
Zachęcamy do przeczytania artykułu dotyczącego regulaminu pracy zdalnej – TUTAJ.
Praca zdalna czy stacjonarna? Praca zdalna – zalety
Od początku pandemii Covid-19 minęły już prawie dwa lata. W tym czasie znaczna część pracowników oraz pracodawców zdążyła już przyzwyczaić się do nowych realiów życia. Wprowadzając niezbędne zamiany w codziennej egzystencji oraz dostosowując formę pracy do potrzeb aktualnych wymogów formalno-prawnych. Znaczna część właścicieli przedsiębiorstw umożliwiła zatrudnionym przez siebie osobom pracę w domowym zaciszu. Dawniej zdalnie, za pośrednictwem sieci, można było wykonywać jedynie różne zadania w mediach społecznościowych (na przykład powiązane z reklamą przedsiębiorstwa). Czy dokańczać wystawianie faktur, jeśli nie zdążyło się tego zrobić w ciągu dnia.
Jakie zalety ma praca zdalna? Przede wszystkim, chociaż w pracy zdalnej obowiązuje określony umową wymiar czasu pracy. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracownik w drodze indywidualnych ustaleń ze swoim pracodawcą ustalił bardziej elastyczny czas pracy. Na przykład dostosowany do zakresu bieżących zadań, które będzie mógł zrealizować w dowolnej chwili. Tak naprawdę, wszystko zależy od zgody pracodawcy.
Przeważnie nie musimy także trzymać się ścisłego dresscode’u, który na co dzień obowiązuje w biurze. Dodatkową zaletą jest fakt, iż wszystkie urządzenia i przedmioty niezbędne do pracy mamy zawsze pod ręką. Jeśli potrzebujemy skontaktować się z pracownikiem zatrudnionym w innym dziale, zamiast tracić czas na udanie się do jego biura, wystarczy że połączymy się z nim za pomocą wybranej aplikacji za pośrednictwem Internetu. Tak samo zresztą mogą być realizowane służbowe spotkania. Niektórym pracownikom zdalnym, co prawda, nierzadko brakuje bezpośrednich kontaktów z klientami, mających miejsce w większości branży, jednak nie sposób ukryć, że praca zdalna ma szereg zalet, których stacjonarna jest pozbawiona. Najważniejszą z nich jest fakt, iż możemy wykonywać obowiązki w bezpiecznym, znanym sobie otoczeniu, co neutralizuje stres, dzięki czemu praca jest bardziej efektywna.
Praca zdalna – gdzie znaleźć oferty pracy?
Jak znaleźć pracę zdalną za pośrednictwem sieci? Jeśli szukamy oferty pracy na pełny etat, w której wszystkie obowiązki będziemy mogli wykonywać zdalnie. Pierwszą wykonaną przez nas czynnością powinno być sprawdzenie wiadomości w Internecie na stronach firm działających w branży, która jest naszą specjalnością. Nierzadko to właśnie tam zamieszcza się informacje o aktualnie przeprowadzanej rekrutacji na konkretne stanowisko. Oczywiście, możemy także wpisać w wyszukiwarkę frazę: “praca zdalna – specjalista / starszy specjalista, pełny etat, umowa”. Jednak otrzymamy tak wiele wyników wyszukiwania, iż często nie będziemy w stanie znaleźć ofert pracy w zawodzie, odpowiadających naszym wymaganiom.
Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z portali społecznościowych typu Facebook i zapoznanie się z ogłoszeniami na grupach tematycznych lub użycie aplikacji typu OLX, na której można znaleźć mnóstwo ofert pracy. Dzielone się je na kategorie, dzięki czemu szybko możemy znaleźć dział, który nas interesuje. Po zapoznaniu się z ogłoszeniem i wymaganiami, jakie stawia przed kandydatem pracodawca (na przykład doświadczenie w danym zawodzie, komunikatywność w mowie i piśmie w języku angielskim, czy znajomość obsługi komputera), możemy bezproblemowo wysłać aplikację przez Internet, załączając list motywacyjny i CV za pomocą jedynie kilku kliknięć. Następnie pozostaje nam już jedynie oczekiwanie na kontakt od wybranej instytucji. Co ciekawe, w czasach pandemii, rozmowy kwalifikacyjne firmy najczęściej przeprowadzają online. Zapewne, aplikując zza ekranu komputera będziesz się stresował mniej, niż podczas spotkania w sprawie pracy “twarzą w twarz”.
Praca zdalna – najlepsze zawody
Dzięki dzisiejszej, zaawansowanej technologii praktycznie każdy zawód może być wykonywany jako praca zdalna. Istnieje jednak szereg profesji, które wykonywało się właśnie w tej formie na długo przed nastaniem czasów pandemii. Zaliczają się do nich między innymi prace na stanowiskach takich jak (poniżej zamieszczamy przykładowe nazwy stanowisk, na które obecnie prowadzone są rekrutacje za pośrednictwem aplikacji OLX):
- praca zdalna – starszy specjalista ds zarządzania zasobami stron internetowych,
- praca zdalna – specjalista ds projektowania stron www,
- specjalista ds social mediów (pełny etat, umowa),
- praca zdalna – specjalista junior copywriter,
- e-commerce – handel internetowy.
Jeśli zastanawiasz się nad rozpoczęciem pracy online, potrzebne będą Ci jedynie: komputer z dostępem do Internetu, telefon oraz chęci. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące pracy zdalnej, zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią.
