ul. Kazimierza Wielkiego 1

Wrocław

biuro@adwokat-wroclaw.biz.pl

kontakt email: 24h / 7 dni w tygodniu

+ 48 695 560 425

8.30 - 16.30 - dni robocze

Pon - Pt: 8:30 - 16:30

Obsługa Klienta

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi

Blog Kancelarii Klisz i Wspólnicy – najnowsze informacje prawne weryfikowane przez zawodowych adwokatów i radców prawnych

Kluczowe wnioski do zapamiętania 

  • Pracownik odpowiada w pełnej wysokości za szkodę w mieniu powierzonym z obowiązkiem zwrotu, w tym za pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty.
  • Odpowiedzialność za mienie powierzone wymaga prawidłowego powierzenia mienia, szkody w tym mieniu oraz winy pracownika.
  • Pracownik może uwolnić się od odpowiedzialności, jeśli udowodni, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, np. z powodu niewystarczających warunków zabezpieczenia mienia przez pracodawcę.

Spis treści

Za co może odpowiadać pracownik?

W Kodeksie Pracy możemy znaleźć wyliczenie rzeczy, które mogą zostać powierzone pracownikowi. Art. 124 wskazuje tutaj:

  • pieniądze, papiery wartościowe i kosztowności,
  • narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.

Odpowiedzialność pracownika za powierzone mienie

Trzeba wiedzieć, że powyższa lista nie jest wyczerpująca. Zresztą zawiera wyrażenie “podobne przedmioty” co jasno wskazuje na to, że pracodawca może powierzyć pracownikowi również inne rzeczy. Analizując zatem odpowiedzialność pracownika za mienie mu powierzone nie zwracajmy zbytnio uwagi na rzecz, którą daliśmy pracownikowi. Nie ona jest tu najważniejsza. Zresztą §2 ww. artykułu wskazuje, że pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wyżej wymienionym, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się.

Warunki powstania odpowiedzialności pracownika za mienie powierzone

Pod koniec poprzedniego akapitu wymieniłem już pierwszy warunek powstania odpowiedzialności za powierzone mienie. Jest nim oczywiście sam fakt powierzenia pracownikowi danej rzeczy z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Co tak naprawdę oznacza to zdanie?

Pracodawca, chcąc powierzyć konkretną rzecz pracownikowi, musi zawrzeć z nim oddzielną umowę w tym zakresie, albo zamieścić o tym informację w umowie o pracę. Ponadto pracownik musi wyrazić na to zgodę. Zgoda musi być świadoma. Tzn. nie może istnieć tylko przypuszczenie, że pracownik wyraża zgodę na przyjęcie danej rzeczy. Musi wyrazić zgodę wprost i bez żadnych wątpliwości.

Pracodawca powierzając mienie musi określić, że powierza je z obowiązkiem zwrotu, albo wyliczenia się.

Dodatkowo, prawidłowe powierzenie polega również na faktycznym wydaniu rzeczy pracownikowi. Może ono nastąpić na podstawie inwentaryzacji, czy odbioru za pokwitowaniem.

Dopiero po zaistnieniu powyższych warunków (prawidłowym powierzeniu tj. wydaniu rzeczy oraz wyrażeniu zgody przez pracownika) możemy mówić o możliwości powstania odpowiedzialności za powierzony przedmiot.

Powstanie szkody

Do powstania odpowiedzialności konieczne jest powstanie szkody. Pracodawca musi zatem wykazać zaistnienie szkody. Co ważne, w takich sprawach istnieje domniemanie winy pracownika.

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi

Jest to bardzo istotne. W praktyce oznacza to, że w ewentualnym procesie sądowym, to pracownik musi wykazać swoją niewinność, a nie pracodawca winę pracownika. Jak widać, sytuacja pracownika jest niekorzystna.

Co więcej, pracownik ponosi odpowiedzialność w pełnej wysokości. To z kolei oznacza, że odpowie on zarówno za rzeczywiste straty pracodawcy, jak i potencjalnie utracone korzyści. Przykładowo, jeżeli pracownik zniszczy powierzoną mu maszynę wartą 3 000 zł, to odszkodowanie oprócz tej kwoty będzie obejmować również straty, które poniósł pracodawca w związku z tym, że np. maszyna będzie naprawiana przez 2 tygodnie i w tym czasie nie będzie generować przychodu dla firmy.

Oczywiście między działaniem bądź zaniechaniem pracownika a powstałą szkodą musi istnieć adekwatny związek przyczynowo-skutkowy, aby można mówić o powstaniu odpowiedzialności.

Jak pracownik może się bronić przed odpowiedzialnością za mienie powierzone

Odpowiedzialność pracownika może zostać ograniczona (bądź wyłączona), tylko w sytuacjach, gdy szkoda powstała z winy innych osób lub całkowicie niezależnie od pracownika, np. wskutek siły wyższej, czy kradzieży dokonanej przez osobę trzecią lub wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia. Jednak trzeba pamiętać, że to pracownik ma obowiązek wykazać przed sądem, że nie poniósł winy (również nieumyślnej). Do tego czasu obowiązuje domniemanie jego winy.

Łączne powierzenie mienia kilku pracownikom naraz

Pracodawca może również powierzyć jedną rzecz kilku pracownikom naraz. W takiej sytuacji zakres ich odpowiedzialności musi zostać określony w umowie o współodpowiedzialności materialnej. Umowa taka musi zostać zawarta między pracownikami a pracodawcą na piśmie. W przeciwnym razie jest nieważna. Odpowiedzialność umowna może jednak zostać zmodyfikowana, jeżeli okaże się, że szkoda w całości lub w części została spowodowana tylko przez niektórych pracowników.

INFOGRAFIKA

odpowiedzialność za mienie powierzone

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

adwokat Iwo Klisz

adwokat Iwo Klisz

Prawnik, założyciel i wspólnik zarządzający w "Klisz i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych". Specjalista z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, spadkowego oraz gospodarczego. Były wykładowca akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim, autor wielu publikacji w prasie fachowej, bloger oraz YouTuber

tel. 695 560 425, e-mail: i.klisz@kancelaria-klisz.pl

Adwokat Iwo Klisz jako ekspert w ogólnopolskich i lokalnych mediach:

Adwokat Iwo Klisz, założyciel Kancelarii Klisz i Wspólnicy jest nie tylko twórcą wielu publikacji w prasie branżowej, ale także popularnym autorem komentarzy eksperckich w największych portalach informacyjnych oraz stacjach telewizyjnych.

Adwokat Iwo Klisz i prawnicy z Kancelarii Klisz i Wspólnicy są do Twojej dyspozycji:

Nasi eksperci czekają na Twoją wiadomość - napisz teraz

Pomoc doświadczonego adwokata
Pomożemy Ci w każdej sprawie sądowej
Porady prawne on-line
Zdalne porady prawne u adwokata bez konieczności wychodzenia z domu lub z biura
poradnik dla pracodawców
Pobierz E-booka - jak wypowiadać umowę o pracę?
Jako pracodawca musisz się borykać z wieloma problemami. Do najtrudniejszych należy dobór właściwej załogi i związane z tym zmiany w jej składzie osobowym. Ustawodawca chroni wszakże pracowników przed nieuzasadnionym i niezgodnym z przepisami prawa pracy rozwiązaniem umowy o pracę. Naruszając te przesłanki ryzykujesz przywrócenie pracownika do pracy, przyznanie mu odszkodowania oraz poniesienie kosztów sądowych. W przypadku rażącego naruszenia przepisów pracodawcy grozić może nawet kara grzywny do 30.000 złotych. Jeżeli chcesz uniknąć chociaż części ze wskazanych powyżej trudności związanych z prawidłowym rozwiązywaniem umów o pracę – ten poradnik jest właśnie dla Ciebie. Zapraszam do lektury!

Wpisz maila, abyśmy mogli udostępnić Ci e-booka.