Dodatek stażowy, zwany także dodatkiem za wysługę lat, kojarzymy najczęściej z pracownikami ,,budżetówki”. Osoby pracujące w jednostkach budżetowych są bowiem obowiązkowo objęte tym rodzajem dodatku do wynagrodzenia. Jest on przyznawany po przepracowaniu określonego czasu i wypłacany zazwyczaj razem z wynagrodzeniem. W innych przypadkach, prywatny pracodawca może przyznać dodatek stażowy na podstawie wewnętrznych aktów regulujących wypłatę wynagrodzeń. Pamiętajmy, że w ich przypadku, nie jest to obowiązkowe. Obecnie, w większości firm zwyczaj wypłacania dodatku stażowego odszedł w niepamięć. Zastąpiły go inne benefity pracownicze, jednak może warto sobie przypomnieć o tej możliwości? Z dzisiejszego artykułu dowiesz się komu przysługuje dodatek stażowy oraz:
- od jakiego momentu należy się on pracownikowi;
- w jaki sposób uregulować wypłatę dodatku stażowego w prywatnym zakładzie pracy.
Zapraszam do lektury.
Komu przysługuje dodatek stażowy?
Na dodatek stażowy z mocy prawa mogą liczyć pracownicy samorządowi, osoby zatrudnione w instytucjach kultury oraz członkowie korpusu służby cywilnej. Będą nimi najczęściej:
- nauczyciele;
- pracownicy sądów i prokuratur;
- żołnierze zawodowi i funkcjonariusze;
- pielęgniarki;
- kolejarze.
Dodatek stażowy
Jak wspomniałem we wstępie, dodatek stażowy wypłaca się pracownikowi, który przepracował w danej firmie określony czas. W większości przypadków jest to co najmniej 5 lat, a jego wysokość wyrażana jest jako procent wynagrodzenia zasadniczego. Nie ma jednej, określonej stawki procentowej wypłacanego dodatku dla wszystkich pracowników. Na jednostki budżetowe nałożone są różne sposoby jego przyznawania. Najczęściej będzie to dodatek w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, który należy się za ponad pięcioletnią pracę. Dodatek wzrasta za każdy rok pracy o 1%. Jednakże jego maksymalna stawka to 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Nieco inaczej wygląda dodatek stażowy dla nauczycieli. W ich przypadku, dodatek za wysługę lat wypłaca się już po 4 roku pracy, w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego po każdym roku. Zastosowanie ma jednak stawka maksymalna, którą także ustalono w wysokości 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Warto zaznaczyć, że kiedy nauczyciel jest zatrudniony w więcej niż jednej szkole (a zdarza się to często), okresy stażu pracy ustala się oddzielnie dla każdego z nich.
Od jakiego momentu należy się on pracownikowi?
Tutaj dużo zależy od indywidualnych ustaleń. Najczęściej wymogiem do spełnienia jest przepracowanie u określonego pracodawcy wymaganej liczby lat. Czasami zdarza się, że pracodawca zlicza ogólną pracę w danej branży lub do naliczania dodatku stażowego bierze pod uwagę wszystkie przepracowane lata. W większości przypadków takie kwestie ustala się indywidualnie. Jednak pamiętajmy, że w występują sytuacje, w których obowiązek wypłacania dodatków stażowych jest nakładany na pracodawcę odgórnie, przez obowiązujące w prawie pracy regulacje. Przykładem takiej odgórnej regulacji jest omówiony powyżej staż pracy nauczyciela.
Jak uregulować wypłatę dodatku stażowego w prywatnym zakładzie pracy?
W przypadku prywatnych pracodawców kwestia wypłaty dodatku stażowego jest dobrowolna. To, czy pracownik dostanie dodatek stażowy czy też nie, leży więc w gestii pracodawcy.
Jeżeli pracodawca zdecyduje się na ten krok, powinien ustalić, na jakich zasadach będzie on przyznawany. Wówczas wszystkie postanowienia podaje się do wiadomości pracowników i zapisuje np. w wewnętrznym regulaminie wynagradzania, czy umowach o pracę z pracownikami.
Niemniej jednak, przy omawianiu tego tematu, nie można nie wspomnieć o tym, że obecnie, z dodatkiem stażowym możemy spotkać się jedynie w ,,budżetówce”. Dlaczego? Dodatek „za wysługę lat” pojawił się w czasach, kiedy niejednokrotnie w jednej firmie pracowało się całe życie, a zmiana miejsca zatrudnienia była rzadkością. Teraźniejszy rynek pracy jest bardzo dynamiczny, a w konsekwencji pracodawca – choćby chciał – nie miałby częstej możliwości wypłacania komuś dodatku za kilka, kilkanaście lat pracy w jednym miejscu.
Podsumowanie
Dodatek stażowy utrzymuje się obecnie jeszcze w instytucjach budżetowych. Tylko tam bowiem jest on narzucony przez przepisy prawa pracy. Również w tych miejscach można zaobserwować największą lojalność pracowników. Przede wszystkim dlatego, że to urzędnicy lub nauczyciele zmieniają pracę stosunkowo rzadko, w porównaniu do reszty społeczeństwa. Obecnie zamiast dodatku stażowego, pracodawcy wolą nagrodzić swoich pracowników poprzez różne dodatki i premie, np. ?dodatki za wyniki pracy?.
Przeczytaj także:
