Zastanawiasz się, czy pracownik który osiągnął wiek emerytalny nadal korzysta z ochrony stosunku pracy? Chciałbyś rozwiązać umowę z pracownikiem w wieku emerytalnym i szukasz sposobu, z którego możesz skorzystać? A może nie wiesz jakie konsekwencje grożą tobie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem w wieku emerytalnym? Z artykułu dowiesz się:
- czy pracownik, który nabył prawo do emerytury korzysta ze szczególnej ochrony stosunku pracy,
- w jakich przypadkach i na jakich zasadach można rozwiązać umowę o pracę z takim pracownikiem,
- czy zwolnienie pracownika w wieku emerytalnym może stanowić dyskryminację ze względu na wiek,
- jakie roszczenia przysługują niesłusznie zwolnionemu pracownikowi w wieku emerytalnym.
Ochrona pracowników w wieku emerytalnym
Zapewne wiesz, że nie możesz wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Ta szczególna ochrona stosunku pracy wygasa jednakże z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego przez danego pracownika. Czy to oznacza, że osobę taką możesz zwolnić już w kolejnym dniu po ustaniu ww. ochrony? Utrata dodatkowej trwałości stosunku pracy nie oznacza, że pracownik w wieku emerytalnym pozbawiony jest jakiejkolwiek ochrony przed wypowiedzeniem.
Przede wszystkim, pracownika takiego musisz traktować na równi z pozostałymi pracownikami, którzy nie korzystają ze szczególnej ochrony. Oznacza to, że wypowiedzenie umowy o pracę musi być uzasadnione oraz przeprowadzone zgodne z przepisami o rozwiązywaniu umów w tym trybie.
Uważaj na zarzut dyskryminacji
Pamiętaj, że sam fakt osiągnięcia wieku emerytalnego nie stanowi uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Co więcej, jeżeli oprzesz swoje oświadczenie tylko na tym argumencie, ryzykujesz więcej niż przegraną w sądzie pracy. Orzecznictwo bowiem powszechnie tego typu postępowanie uznaje za przejaw dyskryminacji pracowników ze względu na ich wiek.
W konsekwencji zwolniony członek załogi może domagać się nie tylko przywrócenia do pracy albo odszkodowania równego wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia ale także odszkodowania za nierówne traktowanie w zatrudnieniu. Odszkodowanie takie sąd może zasądzić w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ? może być ono zatem wyższe.
Rozwiązanie umowy z pracownikiem-emerytem
Stosowanie ogólnych zasad o rozwiązywaniu umów o pracę pozwala na zakończenie stosunku pracy z pracownikiem, który osiągnął wiek emerytalny:
- za porozumieniem stron,
- w trybie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ? jeżeli pracownik dopuścił się ze swojej winy zachowań zezwalających pracodawcy na zwolnienie dyscyplinarne (np. naruszył podstawowe obowiązki pracownicze spożywając alkohol w czasie pracy, opuszczając pracę bez usprawiedliwienia, czy też z własnej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku) albo upłynęły już okresy usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy pozwalające na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia,
- w trybie rozwiązania umowy stron za wypowiedzeniem ? w tym przypadku ustawa wymaga istnienia uzasadnionego powodu wypowiedzenia umowy o pracę. Może nim być przykładowo częsta absencja pracownika, która co prawda nie przekroczyła okresów pozwalających na rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia ale znacząco dezorganizuje pracę.
Wracając natomiast do osiągnięcia wieku emerytalnego przez pracownika. W jednym przypadku sądy pracy dopuszczają ten stan, jako uzasadnienie rozwiązania umowy. Będzie to miało miejsca, gdy pracodawca zmuszony jest zredukować załogę z przyczyn obiektywnych (np. celem uchronienia się przed upadłością). W takim wypadku wybierając pracowników do zwolnienia może zastosować kryterium przysługiwania prawa do emerytury.