Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością cieszy się popularnością dzięki niskim kosztom jej założenia oraz ograniczeniu ryzyka gospodarczego. W konsekwencji, wspólnicy spółki z o.o. nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki swoim majątkiem osobistym, a jedynie do wielkości wniesionego przez siebie wkładu. Co istotne ta forma działalności dopuszcza jednoosobowy oraz wieloosobowy skład spółki. Jednoosobowa spółka z o.o. charakteryzuje się jednak – w niektórych przypadkach – dodatkowymi obostrzeniami ze strony ustawodawcy. Jeśli rozważasz tę formę działalności gospodarczej – koniecznie zapoznaj się z tym artykułem. Poruszę w nim m.in. takie kwestie jak:
- w jaki sposób może być reprezentowana jednoosobowa spółka z o.o.?
- jak wówczas wygląda składanie oświadczeń woli?
- jak wygląda zgromadzenie wspólników?
- czy jednoosobowa spółka ma obowiązek protokołowania uchwał zgromadzenia wspólników?
Jednoosobowa spółka z o.o.
Na początek – kilka kluczowych cech spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Mianowicie, to jedna z dwóch do wyboru spółek kapitałowych w polskim porządku prawnym, charakteryzująca się m.in. posiadaniem osobowości prawnej. Może być ona utworzona w każdym dopuszczalnym prawnie celu przez jednego lub więcej wspólników. Co istotne – czy jest ona zakładana przez jednego wspólnika, czy kilku – procedura jej założenia odbywa się to w ten sam sposób. Można tego dokonać poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego lub internetowo, przez serwis S24.
Uwaga!
Jednoosobowa spółka z o.o. nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Pierwsza różnica przy zawiązywaniu jednoosobowej spółki z o.o. pojawia już się w tym miejscu. Podstawą działania spółki zawartej przez kilku wspólników jest umowa. W przypadku jednego wspólnika zaś – akt założycielski.
Jednoosobowa spółka z o.o. w organizacji
W okresie pomiędzy utworzeniem umowy każdej spółki kapitałowej, a jej rejestracją, spółka z o.o. funkcjonuje jako spółka “w organizacji”. Wówczas już zawiązana spółka posiada zdolność prawną, ale nie posiada jeszcze osobowości prawnej. Wówczas spółka we własnym imieniu może nabywać prawa – w tym nieruchomości – i inne prawa rzeczowe. Na przykład zaciągać zobowiązania lub pozywać i być pozywana. Status spółki w organizacji pozwala, jeszcze przed wpisem do KRS, na przeprowadzenie wstępnych czynności, rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej.
W praktyce, oznacza to, że spółka w organizacji może m.in.:
- kupować nieruchomości, środki trwałe;
- zaciągnąć kredyt;
- zawierać umowy z kontrahentami;
- zawierać umowy z pracownikami;
- wystawiać faktury VAT.
W tym miejscu mamy do czynienia z kolejną różnicą, w przypadku jednoosobowej spółki z o.o. Mianowicie chodzi o kwestię reprezentacji. Spółki z o.o. o statusie w organizacji, nie może reprezentować jej jedyny wspólnik. W konsekwencji, nie może on zawierać umów oraz zobowiązań, o których wspominałem powyżej. Jak poradzić sobie w tej sytuacji? Rozwiązaniem może okazać się powołanie pełnomocnika lub wieloosobowego zarządu.
Składanie oświadczeń woli w jednoosobowej spółce z o.o.
Aby chronić ogólny interes gospodarczy, ustawodawca przewidział szczególny sposób składania oświadczeń woli w jednoosobowej sp. z o.o. Mianowicie, gdy wszystkie udziały spółki przysługują jedynemu wspólnikowi (lub jedynemu wspólnikowi i spółce), oświadczenie woli takiego wspólnika – składane spółce – wymaga formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Kwestia ta dotyczy oświadczeń woli, które są składane przez jedynego wspólnika występującego wobec spółki w charakterze osoby trzeciej np. jako kontrahent spółki.
Natomiast w przypadku, gdy jednoosobowa spółka z o.o. ma wspólnika, który jest zarazem jedynym członkiem zarządu – czynności prawne dokonane między wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymagane są w formie aktu notarialnego. Ta forma będzie konieczna np. do zawarcia umowy o pracę jedynego wspólnika, w charakterze członka zarządu lub w przypadku umowy najmu lokalu, w którego w posiadaniu jest jedyny wspólnik – w celu przeznaczenia go na siedzibę spółki.
Co istotne, o każdorazowym dokonaniu takiej czynności notariusz zawiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego.
Jak można łatwo zauważyć – dokonanie najprostszych czynności prawnych w jednoosobowej sp. z o.o. może wymagać od jedynego wspólnika dokładnego działania, w postaci zachowania określonej formy czynności, jaką ma zamiar dokonać. Jednakże takie uregulowania należy oceniać pozytywnie. Swoiste utrudnienie składania oświadczeń woli przez jedynego wspólnika spółki, ogranicza i minimalizuje ryzyko zuchwałych działań, zmierzających np. do nielegalnych działań na rynku.
Zgromadzenie wspólników w jednoosobowej spółce z o.o.
O dziwo, kwestia zgromadzenia wspólników w jednoosobowej sp. z o.o. jest nadzwyczaj prosta i nie charakteryzuje się np. dodatkowym formalizmem, jak miało to miejsce w omawianej powyżej kwestii oświadczeń woli. Krótko mówiąc, w jednoosobowej sp. z o.o. – jedyny wspólnik wykonuje wszystkie uprawnienia przysługujące zgromadzeniu wspólników. W konsekwencji, przy podejmowaniu uchwał nie jest potrzebne liczenie głosów ponieważ jedyny wspólnik dysponuje nimi wszystkimi. Dodatkowo, nie jest konieczne formalne zwoływanie zgromadzenia wspólników. Przecież cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a oczywiście nikt nie wniesie sprzeciwu co do odbycia zgromadzenia, czy ustalenia porządku obrad.
Czy jednoosobowa spółka ma obowiązek protokołowania uchwał zgromadzenia wspólników?
Co do zasady tak. Przepisy Kodeksu Spółek Handlowych nakładają na jedynego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obowiązek protokołowania uchwał. Co bardzo istotne ze strony praktycznej – niedopełnienie tego obowiązku nie skutkuje nieważnością uchwały, a jedynie nie przyda się np. dla celów dowodowych. Mimo wszystko, zawsze namawiam swoich klientów, aby w miarę możliwości dokumentowali wszystkie swoje czynności. W przypadku jakiegokolwiek konfliktu jesteśmy w stanie w prosty sposób udowodnić swoje działanie, co zazwyczaj działa tylko na naszą korzyść.
Przeczytaj także:
