Jakie długi są objęte programem abolicji?

Wprowadzona od 1 lipca 2019r. abolicja długów związanych z korzystaniem z lokali komunalnych pozwala lokatorom na oddłużenie, odciążenie kartoteki lokali oraz uregulowanie jego stanu prawnego. Abolicja długów jest instytucją wyjątkową. Uchwała określa, które długi mogą zostać umorzone.  Od razu trzeba zastrzec, że nie ma co liczyć na pełne umorzenie wszystkich długów i wyczyszczenie kartoteki lokalu.

Definicja zadłużenia lokalu komunalnego

Uchwała Rady Miasta Wrocławia wprowadza definicję zadłużenia, czyli wyjaśnia jakie długi objęte są umorzeniem na podstawie programu restrukturyzacji. Przyjrzymy się tej definicji:

Przez zadłużenie należy rozumieć należności pieniężne obejmujące kwotę główną mających charakter cywilnoprawny zobowiązań dłużnika wobec wierzyciela z tytułu korzystania z nieruchomości wraz z odsetkami za opóźnienie w zapłacie tych zobowiązań (z wyłączeniem kosztów dochodzenia tych zobowiązań zasądzonych lub przyznanych orzeczeniem właściwego organu), wyliczone przez zarządcę nieruchomości według stanu na dzień 31 grudnia 2016 r. z uwzględnieniem wzajemnych rozliczeń stron na dzień złożenia wniosku;

Długi, które mogą być umorzone

Definicja zadłużenia jest zawiła, ale tak już bywa z tekstami prawnymi. Jeśli jednak rozbijemy ją na czynniki pierwsze możemy dojść do następujących wniosków:

1. Umorzone mogą zostać zaległości z tytułu czynszu oraz opłat za media.

Z istoty umowy najmu wynika, że za korzystanie z cudzego lokalu trzeba płacić czynsz. Czynsz oraz opłaty za media są należnościami cywilnoprawnymi, to znaczy że regulowane są w prawie cywilnym, a nie np.: karnym czy administracyjnym. Możesz o tym nie wiedzieć, ale opłaty za korzystanie z lokalu komunalnego są z góry uregulowane w aktach prawa miejscowego.  Gmina nie ustala stawek czynszowych wedle własnego uznania, czynsz jest regulowany odgórnie. Pierwszą stawką czynszu z jaką się zetknąłeś była stawka wskazana w umowie najmu. Następnie wielokrotnie otrzymałeś od Gminy zawiadomienie o zmianie wysokości czynszu i opłat niezależnych od właściciela (media). Jeżeli nie opłacałeś tych należności regularnie to powstało zadłużenie, które wykazane jest w kartotece finansowej lokalu. To taki dokument, w którym Gmina zapisuje wszystkie naliczenia, Twoje wpłaty, oblicza saldo i odsetki. Zadłużenie wynikające z tych opłat może być umorzone przy spełnieniu dalszych przesłanek.

Przykład: Pan Jan jest najemcą lokalu komunalnego. W 2010r. płacił 340 zł miesięcznie tytułem czynszu i opłat. W 2011r. powinien płacić 420 zł., tak wynikało z zawiadomienia od Gminy wobec podwyżek czynszu regulowanego. Nie było go jednak stać na zapłatę wyższej kwoty. W kolejnych latach następowały kolejne podwyżki. Niedopłaty czynszu podwyższały zadłużenie lokalu. Należności te mogą być teraz objęte umorzeniem.

2. Umorzone mogą być także odsetki za opóźnienie w płatnościach

Z reguły umowa najmu lokalu komunalnego stanowi, że czynsz płatny jest do 10-tego dnia każdego miesiąca. Oznacza to, że powinieneś zapłacić czynsz dowolnego dnia, ale nie później niż do dnia wskazanego w umowie. Brak płatności w wyznaczonym terminie oznacza, że wpadasz w opóźnienie. Gmina może zatem naliczyć odsetki ustawowe za opóźnienie. Czy są one wysokie? Obecnie wynoszą one 7% w stosunku rocznym. Odsetki liczone są od każdej zaległości, czyli jeżeli nie płacisz czynszu co miesiąc, to od każdej zaległości naliczane będą odsetki oddzielnie. Jeżeli opóźnienie nie jest długie, to wysokość odsetek nie będzie wysoka. Ale jeżeli zalegasz z płatnością latami, to może Cię czekać niemiła niespodzianka. W kartotece finansowej lokalu będzie wskazana ich suma. Odsetki ustawowe za opóźnienie również mogą zostać umorzone na warunkach wskazanych w programie.

3. Umorzeniu podlega tylko zadłużenie powstałe do dnia 31 grudnia 2016r.

Jeśli czytałeś moje poprzednie wpisy to wiesz jakie są cele programu restrukturyzacji zadłużenia. Nie wszystkie długi zostaną umorzone. Gmina planuje umorzyć tylko to zadłużenie, które na dzień dzisiejszy i tak już jest przedawnione, co wiąże się z dużymi kosztami obsługi zadłużenia np.: w związku z przegranymi procesami sądowymi. Umorzeniu podlegać mogą tylko długi ? należność główna i odsetki ? według stanu na dzień 31 grudnia 2016r. Wszelkie późniejsze zadłużenie nie zostanie umorzone.

Przykład 1: Zadłużenie Pani Elżbiety obejmuje zaległości w płatnościach w latach 2010-2017. Łączna suma zalęgłości wraz z odsetkami przekracza już 50 tys. zł.  Umorzone mogą zostać tylko zaległości za lata 2010-2016. Zaległości za rok 2017 nie są objęte programem restrukturyzacji zadłużenia. Nie zostaną objęte ugodą i dalej będą obciążać kartotekę lokalu.

 Przykład 2: Pan Janusz nie płacił za czynsz lokalu komunalnego w latach 2017-2019. Liczy na to, że jego długi zostaną umorzone dzięki programowi restrukturyzacji zadłużenia. Nadzieje jego jednak nieuzasadnione, ponieważ program nie obejmuje zadłużenia powstałego po dniu 31 grudnia 2016r. Tym samym jego zadłużenie nie zostanie umorzone.

4. Dokładna wysokość zadłużenia musi zostać obliczona przez zarządcę nieruchomości

Wielu lokatorów nie wie jaka jest ich wysokość zadłużenia. Zaległości obejmują często wiele lat. Obliczenie odsetek samemu jest trudne i skomplikowane. Każdy zarządca nieruchomości prowadzi jednak akta lokalowe oraz wspomnianą wcześniej kartotekę finansową lokalu. Aby skorzystać z umorzenia długów trzeba wcześniej uzyskać od zarządcy nieruchomości informację o dokładnym zadłużeniu według stanu na dzień 31 grudnia 2016r. Zarządca ma obowiązek wydać taką informację na żądanie lokatora.

We Wrocławiu obecnie występują dwa podmioty zarządzające zasobem lokali komunalnych. Są to Wrocławskie Mieszkania Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz Zarząd Zasobu Komunalnego (ZZK). Oba posiadają po kilka Biur Obsługi Interesanta. Twoje mieszkanie musi podlegać pod jeden z tych podmiotów. Jeżeli nie wiesz pod który, to sprawdź pisma, które były do Ciebie kierowane np.: wezwanie do zapłaty albo zawiadomienie o wysokości czynszu. W tych pismach powinno być wskazane, który podmiot zarządza zajmowanym przez Ciebie lokalem. Możesz udać się do najbliższego biura obsługi klientów.

5. Wyliczenie zadłużenia przez zarządcę powinno uwzględniać wzajemne rozliczenia stron na dzień złożenia wniosku

Zarządca nieruchomości przy uwzględnianiu wysokości zadłużenia na dzień 31 grudnia 2016r. uwzględnić wszelkie wzajemne rozliczenia stron na dzień złożenia wniosku. Uwzględnione powinny być zatem wszelkie nadpłaty lokatorów, w szczególności z tytułu opłat za media. Zwykle są one rozliczane zaliczkowo. Najpierw pobierana jest zaliczka, a następnie na koniec okresu rozliczeniowego sprawdza się faktyczne zużycie. W ten sposób na koncie lokatora może powstać nadpłata ? gdy zaliczki są większe nić wysokość zużytych mediów ? lub powstanie niedopłata w sytuacji odwrotnej.

W kolejnym wpisie wskażę dokładniej, które długi nie podlegają umorzeniu.