W dzisiejszych czasach szczególnie pożądani są wysoko wyspecjalizowani pracownicy. Jednocześnie każdy przedsiębiorca dąży do redukcji kosztów. Oba te warunki możliwe są do spełnienia poprzez zatrudnienie cudzoziemców. Rozwiązanie to w ostatnich latach zdecydowanie zyskało na popularności. Dlatego jeżeli planujesz zatrudnić cudzoziemca na umowę o pracę, ale nie wiesz jak to zrobić, koniecznie przeczytaj poniższy artykuł.
Zatrudnienie cudzoziemca nie jest tożsame zatrudnieniem obywatela polskiego. Co więcej, nie opiera się nawet na takich samych zasadach dla wszystkich cudzoziemców. Inaczej wyglądają kwestie związane z zatrudnieniem cudzoziemców z innych państw należących do Unii Europejskiej, inaczej zaś w przypadku cudzoziemców spoza krajów wspólnotowych. Dziś skupimy się na tym jak zatrudnić cudzoziemca na umowę o pracę.
Interesują Cię inne podstawy zatrudnienia cudzoziemca? Zapoznaj się z naszym artykułem ?Jak zatrudnić cudzoziemca na umowę zlecenie?? oraz ?Jak zatrudnić cudzoziemca na umowę o dzieło?
Przechodząc do głównego tematu niniejszego artykułu na wstępie należy zaznaczyć, iż w odróżnieniu od umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło), zatrudnienie na umowę o pracę regulowane jest przez Kodeks pracy. W kontekście cudzoziemców istotne znaczenie odgrywa tutaj także Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Kto może zatrudniać cudzoziemców?
Katalog podmiotów, które są uprawnione do zatrudniania cudzoziemców, jest szeroki. Należą do niego osoby fizyczne, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółki, fundacje czy stowarzyszenia. Najważniejsze, by podmioty te posiadały siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Jakie umowy o pracę dla cudzoziemca?
Jeżeli chodzi o rodzaje umów o pracę, na podstawie których może zostać zatrudniony cudzoziemiec, nie odbiegają one praktycznie od tych stosowanych w przypadku zatrudniania obywateli polskich. Obcokrajowca można zatem zatrudnić na umowę o pracę na czas określony, umowę o pracę na czas nieokreślony oraz umowę o pracę na okres próbny.
Umowy te powinny spełniać dokładnie takie warunki, jak umowy o pracę zawierane z obywatelami polskimi. To samo tyczy się kwestii związanych z obowiązkowym ubezpieczeniem, wymiarem urlopu czy minimalnym wynagrodzeniem za pracę.
Skoro wiemy już kto i na jakiej podstawie może zatrudniać cudzoziemców w oparciu o umowę o pracę. Czas przyjrzeć się temu, którzy cudzoziemcy mogą wykonywać pracę na terytorium naszego kraju.
Zasady zatrudnienia cudzoziemców w Polsce
Katalog cudzoziemców uprawnionych do wykonywania pracy w Rzeczypospolitej Polskiej jest niezwykle obszerny. Wynika on z art. 87 ust. 1 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jednakże z powyższego przepisu wynika także coś więcej. Stanowi on bowiem wyraz ogólnej zasady ochrony polskiego rynku pracy i pierwszeństwa w zatrudnianiu osób będących obywatelami polskimi. Stąd też, aby podjąć zatrudnienie w Polsce, co do zasady cudzoziemiec musi dysponować zezwoleniem na pracę. Przepisy przewidują jednak wiele wyjątków. Zatem polski pracodawca może zatrudnić bez zezwolenia cudzoziemca, który m.in.:
- posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
- udzielono mu ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiada zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych,
- jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
- posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej,
- jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej,
- posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej,
Jak zatrudnić cudzoziemca, kiedy wymagane jest zezwolenie na pracę
Zatrudnienie cudzoziemca w większości przypadków wymaga uzyskania przez niego zezwolenia na pracę. Zanim to się stanie, poza niektórymi wyjątkami, pracodawca obowiązany jest do podjęcia próby znalezienia pracownika na krajowym, lokalnym rynku pracy. Dopiero w sytuacji, gdy to się nie powiedzie, może podjąć działania zmierzające do udzielenia pracownikowi zezwolenia na pracę. Co istotne, dzieje się to zanim jeszcze cudzoziemiec przekroczy polską granicę, a zezwolenie jest ważne tylko względem tego konkretnego pracodawcy.
Typy zezwoleń na pracę
W zależności od sytuacji cudzoziemca zostanie mu udzielony określony typ zezwolenia:
- A ? jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę na terytorium Polski na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania, albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Polski,
- B ? jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę polegającą na pełnieniu funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji albo w związku z prowadzeniem spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku z udzieleniem mu prokury przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy,
- C ? jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę u pracodawcy zagranicznego i będzie delegowany na terytorium Polski na okres powyżej 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z pracodawcą zagranicznym,
- D ? jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę u pracodawcy zagranicznego nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Polski i będzie delegowany na terytorium Polski w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa),
- E ? jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Polski na okres powyżej 30 dni w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazany w zezwoleniach typu B, C, D.
Procedury zezwoleniowe
Jak już wspomnieliśmy, wydanie zezwolenia na pracę inicjuje pracodawca. Składa on wniosek do właściwego miejscowo wojewody najpóźniej na 30 dni przed planowanym terminem zatrudnienia cudzoziemca. Do wniosku załącza wymagane dokumenty, które jeśli w oryginale występują w języku obcym, winny posiadać tłumaczenia przysięgłe na język polski. Nie dotyczy to tylko dokumentów tożsamości oraz dokumentów podróży.
Zezwolenie na pracę wydawane jest w formie decyzji administracyjnej na okres maksymalnie 3 lat. Wyjątek to sytuacja, w której cudzoziemiec ma zasiąść w zarządzie osoby prawnej zatrudniającej więcej niż 25 pracowników. Wówczas zezwolenie wydaje się na okres nawet do 5 lat. W każdym z tych przypadków zezwolenie może zostać przedłużone. W razie chęci odwołania się od decyzji wojewody, rolę organu odwoławczego pełni minister właściwy ds. pracy.
Procedura wydania zezwolenia na pracę może przyjąć formę zwykłą bądź uproszczoną.
Zwykła i uproszczona procedura wydania zezwolenia na pracę
Procedura zwykła poprzedzona jest wspomnianą wcześniej koniecznością podjęcia próby znalezienia pracownika na krajowym, lokalnym rynku pracy. Drogę do wydania zezwolenia na pracę otwiera informacja starosty w zakresie braku możliwości wypełnienia potrzeb kadrowych przez osoby zarejestrowane w urzędzie pracy jako bezrobotne lub poszukujące pracy.
Uproszczona procedura pomija element poszukiwania pracownika na lokalnym rynku pracy. Ma ona jednak zastosowanie tylko do określonych grup pracowników:
- członków rodzin personelu placówek dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz organizacji międzynarodowych wraz z ich prywatną służbą domową,
- uprawnionych na podstawie aktów prawnych wydanych przez organy powołane na mocy Układu ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją,
- cudzoziemców upoważnionych do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w jego oddziale lub przedstawicielstwie znajdującym się na terytorium Rzeczypospolitej,
- obywateli Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy, wykonujących prace pielęgnacyjno-opiekuńcze,
- cudzoziemców, którzy w okresie bezpośrednio poprzedzającym złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę byli zatrudnieni przez okres nie krótszy niż 3 miesiące u tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku,
- lekarzy i lekarzy dentystów, odbywających szkolenie lub realizujących program specjalizacji.
Należy również dodać, że w przypadku przedłużania zezwolenia tej samej osobie na tym samym stanowisku również nie ma obowiązku ponownego uzyskania informacji od starosty.
Jak zatrudnić cudzoziemca na podstawie umowy o pracę ? podsumowanie
Zatrudnianie cudzoziemców może opierać się o typowe rodzaje umów o pracę. Muszą one spełniać takie same warunki, jak umowy o pracę zawarte z obywatelami polskimi. Warto zaznaczyć, że w przypadku obywateli państw Wspólnoty Europejskiej stosuje się takie same przepisy, jak przy zatrudnianiu obywateli polskich. W pozostałych sytuacjach, poza wyraźnie wymienionymi przypadkami, wymaga się uzyskania zezwolenia na pracę.
Można wyróżnić procedurę zwykłą i uproszczoną uzyskania tego zezwolenia. Zwykła zakłada podjęcie przez pracodawcę próby znalezienia pracownika na lokalnym rynku pracy. Uproszczona pomija ten etap, ale jest to możliwa tylko wobec określonych kategorii cudzoziemców.
Wiesz już jak zatrudnić cudzoziemca na umowę pracę. Jeżeli chciałbyś się dowiedzieć jak zatrudnić cudzoziemca na umowę zlecenie lub umowę o dzieło koniecznie zapoznaj się z naszym artykułem ?Jak zatrudnić cudzoziemca na umowę zlecenie?? oraz ?Jak zatrudnić cudzoziemca na umowę o dzieło?.
