Choć rząd zapowiedział stopniowe znoszenie ograniczeń nałożonych w związku z pandemią koronawirusa, z pewnością powrót do normalności zajmie jeszcze dużo czasu. Przedsiębiorcy nie mogą jednak czekać z założonymi rękami. Muszą ratować swoje firmy wszelkimi możliwymi sposobami. Dlatego w dzisiejszym artykule zebrałem kilka mechanizmów i instytucji prawa, które musisz poznać, jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak ratować firmę. W tekście umieściłem kilka odesłań do naszych innych artykułów, abyś mógł szczegółowo zapoznać się z danym zagadnieniem.
Zawieszenie działalności gospodarczej
Zawieszenie działalności gospodarczej jest korzystne w dobie pandemii tylko wtedy, gdy Twoja firma nie wykonuje żadnych czynności biznesowych. Myślę, że dobrym przykładem byłyby salony fryzjerskie, czy siłownie, które są obecnie zamknięte (oczywiście pod warunkiem, że ich właściciele nie zdecydowali się na sprzedaż lub świadczenie usług online – słyszałem bowiem o salonie fryzjerskim, który wprowadził sprzedaż farb do włosów online oraz siłowniach organizujących zajęcia w formie LIVE na FB). Krótko mówiąc, jeżeli Twój biznes nie generuje żadnych zysków i nie obsługuje klientów, możesz pomyśleć o zawieszeniu działalności.
Pamiętaj jednak, że nie możesz zawiesić działalności, jeżeli zatrudniasz pracowników na umowę o pracę (wtedy najpierw musisz je rozwiązać).
Korzyści wynikające z zawieszenia działalności
Zawieszenie sprawia, że nie musisz opłacać składek ZUS ani wpłacać zaliczek na podatek dochodowy. Możesz jednak:
- przyjmować należności powstałe przed zawieszeniem,
- zabezpieczać źródła przychodów,
- osiągać przychody finansowe z czynności wykonanych przed zawieszeniem.
Możesz zatem otrzymać zapłatę za usługi wykonane przed zawieszeniem. W trakcie zawieszenia nie można jednak prowadzić działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów.
Zawieszenie spółki z o. o.
Zawieszenie spółek kapitałowych w gruncie rzeczy polega na tym samym, co zawieszenie jednoosobowej działalności gospodarczej. Z uwagi jednak na strukturę spółki, a także rozdział funkcji właścicielskich i zarządczych zawieszenie spółki jest nieco bardziej skomplikowane. Więcej o zawieszeniu spółki z o. o. przeczytasz w tym artykule:
Zawieszenie działalności spółki z o. o.
Restrukturyzacja firmy
Restrukturyzacja firmy (nie mylić z upadłością) to działania zmierzające do poprawy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Polega m.in. na dokonaniu zmian w strukturze firmy, w sposobie jej zarządzania, czy aktywach. Dzięki niej można uniknąć bankructwa. Restrukturyzacja jest dostępna dla podmiotów zagrożonych niewypłacalnością lub niewypłacalnych.
Restrukturyzację może przeprowadzić zarówno jednoosobowy przedsiębiorca, jak i duże spółki, zarówno osobowe, jak i kapitałowe. Dodatkowo restrukturyzacja niesie za sobą następujące korzyści:
- w trakcie restrukturyzacji wierzyciele firmy nie mogą wszcząć egzekucji komorniczej,
- kontrahenci nie mogą wypowiedzieć umów najmu lokali, a banki umów kredytowych itp., chyba, że firma nie płaci rat kredytowych po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego,
- podczas restrukturyzacji dalej możesz prowadzić działalność gospodarczą.
Jeżeli zastanawiasz się nad otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego, przeczytaj ten artykuł:
Od czego zacząć postępowania restrukturyzacyjne?
Ogłoszenie upadłości firmy
Upadłość nie jest raczej sposobem na wyjście z kryzysu gospodarczego firmy. Czasem okazuje się jednak koniecznością. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa zazwyczaj prowadzi do zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że jeżeli wystąpią ku temu powody (tj. spółka/przedsiębiorstwo stanie się niewypłacalne) trzeba złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni. W przeciwnym razie, można ponieść odpowiedzialność. Tarcza Antykryzysowa zmodyfikowała ten przepis. Obecnie, jeżeli niewypłacalność przedsiębiorcy powstała w trakcie trwania pandemii (i z jej powodu), bieg terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie biegnie, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Ma on rozpocząć swój bieg dopiero po zakończeniu się stanu zagrożenia epidemicznego / stanu epidemii. Dodatkowo wprowadzono domniemanie, że jeżeli niewypłacalność powstała w trakcie trwania pandemii, to jest nią spowodowana.
Negocjacje umów z kontrahentami
Prawo umożliwia modyfikację, a w niektórych przypadkach również zakończenie obowiązywania konkretnej umowy w przypadku wystąpienia pewnych okoliczności zwanych “siłą wyższą”. Pandemię koronawirusa z pewnością można zaliczyć do tej kategorii zdarzeń. Dzięki odpowiednim przepisom możesz zatem uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania, których nie możesz spełnić. Musisz jednak wykazać, że Twoja niemożność świadczenia jest ściśle związana z trwającą pandemią i ograniczeniami nałożonymi z jej powodu.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Likwidacja stanowisk pracy
Oczywiście, jeżeli to możliwe warto zachować jak najwięcej stanowisk pracy w swoim przedsiębiorstwie. Pandemia kiedyś się skończy, a rekrutacja nowych pracowników zawsze jest długotrwała i kosztowna. Warto zatem tak zmienić sposób działania przedsiębiorstwa (np. wprowadzając pracę zdalną lub powierzając pracownikom inną pracę na czas pandemii), aby nie musieć zwalniać pracowników.
Zdaję sobie sprawę z tego, że są branże, w których zachowanie stanowisk pracy jest niezwykle trudne w obecnym czasie. Wówczas może dochodzić do zwolnień grupowych uregulowanych w odrębnej ustawie niż Kodeks Pracy. Jeżeli planujesz zwolnienie dużej liczby pracowników, koniecznie zapoznaj się z poniższym artykułem, w którym wyjaśniłem zasady zwolnień grupowych:
Tarcza Antykryzysowa dla przedsiębiorców
Oczywiście, warto również szukać (może nawet w pierwszej kolejności) wsparcia w Tarczy Antykryzysowej. Jak pewnie wiesz – jest to ustawa wprowadzająca szereg mechanizmów, które mają na celu wsparcie polskich firm w dobie pandemii koronawirusa. Jako przedsiębiorca masz możliwość uniknięcia płacenia składek na ZUS, wzięcia pożyczki (również bezzwrotnej), otrzymania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników, czy otrzymania tzw. świadczenia postojowego. Najważniejsze postanowienia Tarczy Antykryzysowej opisaliśmy w poniższym artykule:
Tarcza antykryzysowa – wszystkie postanowienia