Panuje przekonanie, że w sporze z pracodawcą pracownik jest bez szans. Nic bardziej mylnego. Przepisy w równym stopniu chronią obie strony stosunku pracy. Dlatego, kiedy już zawiodą wszelkie inne sposoby na rozwiązanie konfliktu, nie rezygnuj z obrony swoich praw przed sądem. Poniżej zamieszczamy kilka wskazówek na temat tego jak pozwać pracodawcę, aby zwiększyć swoje szanse na uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia.
Każde postępowanie sądowe, niezależnie od tego, czego dotyczy, wiąże się ze stresem dla obu stron. Pomimo, że droga sądowa to ostateczność, może się okazać, że jest jedynym sposobem na obronę swoich praw. Jednakże zanim zaczniesz się zastanawiać na tym jak pozwać pracodawcę, warto, abyś rozważył inne metody rozwiązywania sporów ze stosunku pracy.
Zanim pozwiesz pracodawcę?
Jak już wspomnieliśmy na początku, Kodeks pracy w równych stopniu chroni pracowników, co pracodawców. Nie da się jednak ukryć, że w wielu przypadkach to pracodawcą jest tą silniejszą stroną. Chociażby z tego względu, że zazwyczaj dysponuje większymi środkami na zatrudnienia adwokata lub radcy prawnego, który będzie go reprezentował w toku procesu.
Rozstrzygnięcie sprawy przez sąd wymaga również czasu. Rzadko kiedy udaje się zakończyć postępowania w okresie krótszym niż kilka czy nawet kilkanaście miesięcy. Dodatkowo trzeba liczyć się z tym, że strona niezadowolona z wyroku złoży apelację do sądu wyższej instancji, co znacząco wydłuży postępowanie.
Dlatego też zanim przejdziemy do tego jak pozwać pracodawcę, chcielibyśmy pokazać Ci inną metodę rozwiązywania konfliktów ze stosunku pracy.
Postępowanie przed komisją pojednawczą jako alternatywa dla powództwa przeciwko pracodawcy
Zgodnie z art. 242 § 2 Kodeksu pracy przed skierowaniem sprawy na drogę sądową pracownik może żądać wszczęcia postępowania pojednawczego przed komisją pojednawczą.
Powyższy przepis stanowi wyraz ogólnej zasady wyrażonej w art. 243 Kodeksu pracy, zgodnie z którą pracodawca i pracownik powinni dążyć do polubownego załatwienia sporu ze stosunku pracy.
Jak wygląda postępowanie przed taką komisją oraz kto wchodzi w jej skład?
Przede wszystkim nie musisz się obawiać, że komisja z zasady będzie po stronie pracodawcy. Dzieje się tak dlatego, że komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca i zakładowa organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy taka organizacja nie funkcjonuje ? pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii pracowników. Co ważne, w celu zapewnienia bezstronności członkiem komisji nie może być osoba zarządzająca w imieniu pracodawcy zakładem pracy, główny księgowy, radca prawny czy też osoba prowadząca sprawy osobowe, zatrudnienia i płac.
Jeżeli w trakcie posiedzenia przed komisją pojednawczą uda Ci się dojść do porozumienia z pracodawcą, zostanie spisana ugoda. Ugoda ta nie może być jednak sprzeczna z prawem ani zasadami współżycia społecznego.
W terminie 30 dni od dnia zawarcia ugody możesz wystąpić do sądu pracy z wnioskiem o uznanie jej za bezskuteczną (w sprawach dotyczących rozwiązania, wygaśnięcia lub nawiązania stosunku pracy termin ten wynosi 14 dni).
Pomimo najszczerszych chęci może się jednak okazać, że do zawarcia ugody nie dojdzie. Co w takie sytuacji? Pierwszym krokiem, jaki powinieneś wykonać, to odpowiednie przygotowanie pozwu.
Kiedy możesz pozwać swojego pracodawcę, czyli terminy dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy
Zanim w ogóle zaczniesz zastanawiać się na tym jak pozwać pracodawcę powinieneś ustalić, czy w ogóle możesz to zrobić. Wytoczyć powództwo możesz bowiem jedynie w określonym przez prawo terminie, który wynosi 21 dni dla następującego rodzaju spraw:
- wniesienie odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę
- żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania
- żądanie nawiązania umowy o pracę
W zależności od sytuacji wspomniany wyżej termin 21 dni liczy się od dnia doręczenia wypowiedzenia umowy o pracę, zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, wygaśnięcia umowy o pracę lub doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.
W odniesieniu do innych roszczeń niż trzy wyżej wymienione (np. roszczenia o wypłatę należnego wynagrodzenia) stosuje się zasadę, iż ulegają one przedawnieniu po upływie określonego czasu. Zgodnie z art 291 Kodeksu pracy roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Oznacza to, że na dochodzenie pozostałych roszczeń (np. o zapłatę wynagrodzenia za nadgodziny) masz 3 lata od dnia, w którym Twój pracodawca powinien był Ci za te nadgodziny zapłacić.
Padłeś ofiarą dyskryminacji w miejscu pracy, i zastanawiasz się w jaki sposób wyliczyć powyższy termin przedawnienia? Zachęcamy Cię do zapoznania się z naszym artykułem – Jak pozwać pracodawcę w związku z dyskryminacją w miejscu pracy?
Jak pozwać pracodawcę, czyli co musi zawierać pozew przeciwko pracodawcy
Pozew przeciwko pracodawcy, podobnie jak każdy inny pozew, musi odpowiadać wymogom pisma procesowego uregulowanym w Kodeksie postępowania cywilnego. W uproszczeniu oznacza to, że w swoim pozwie musisz wskazać:
- oznaczenie sądu, przed który wytaczasz powództwo,
- Twoje imię, nazwisko oraz adres, pod którym odbierasz korespondencję,
- oznaczenie oraz adres Twojego pracodawcy,
- wartość przedmiotu sporu, czyli kwotę, której zapłaty się domagasz (o ile przedmiotem postępowania jest zapłata jakiejkolwiek kwoty),
- oznaczenie rodzaju pisma ? w tym wypadku będzie to po prostu “Pozew”,
- precyzyjne określenie czego się domagasz wraz z opisem okoliczności faktycznych i dowodów na poparcie Twoich twierdzeń,
- Twój podpis, przy czym nie wystarczy, że na wydruku pojawi się Twoje imię i nazwisko ? odpis musi być własnoręczny,
- załączniki – na końcu pozwu wymień wszystkie załączniki, jakie chciałbyś do niego załączyć.
W praktyce wiele trudności nastręcza prawidłowe określenie pracodawcy, czyli pozwanego w sprawie. Jakiekolwiek nieprawidłowości w tym zakresie niosą ze sobą wiele negatywnych konsekwencji. Dlatego to bardzo istotne, abyś precyzyjnie wskazał, kogo chcesz pozwać. W tym celu przeczytaj uważnie swoją umowę o pracę i zwróć uwagę na to, kto jest oznaczony jako Twój pracodawca.
Jaki sąd jest właściwy do tego, aby pozwać pracodawcę?
Przepisy przewidują tutaj dwie możliwości — to, z której opcji skorzystasz, zależy wyłącznie od Ciebie. Powództwo możesz wytoczyć przed sąd ogólnie właściwy dla Twojego pracodawcy lub też przed sąd, w którego obszarze właściwości praca jest, była lub miała być wykonywana.
Wytoczenie powództwa przed sąd ogólnie właściwy dla pracodawcy
Pod skomplikowanym pojęciem sądu ogólnie właściwego dla pracodawcy kryje się sąd, w którego okręgu Twój pracodawca ma siedzibę (jeżeli jest osobą prawną) lub miejsce zamieszkania (gdy jest osobą fizyczną). Aby to ustalić ponownie należy zajrzeć do umowy o pracę ? tam znajdziesz wszystkie niezbędne informacje. Upewnij się jednak, że są wciąż aktualne. Zwłaszcza, gdy umowę o pracę zawarłeś wiele lat temu, bo od tamtej pory sporo mogło się zmienić.
Wytoczenie powództwa przed sąd, w którego obszarze właściwości praca jest, była lub miała być wykonywana
Ta opcja to ukłon w stronę pracowników. Polega na tym, że możesz złożyć pozew w sądzie właściwym dla miejsca wykonywania Twojej pracy. Nie ma więc znaczenia, że siedziba Twojego pracodawcy mieści się np. w Warszawie, a Ty wykonujesz swoją pracę w zakładzie w Ustrzykach Dolnych. Zakładając, że w Ustrzykach Dolnych nie tylko pracujesz, ale również mieszkasz, wytoczenie powództwa przed sąd właściwy dla Ustrzyk Dolnych będzie dla Ciebie zdecydowanie wygodniejsze.
Ile to wszystko kosztuje?
Wiesz już jak pozwać pracodawcę. Pozostaje jeszcze jedna kwestia ? ile to wszystko kosztuje?
Mamy dla Ciebie dobrą wiadomość ? co do zasady od pozwu składanego przez pracownika nie pobiera się opłaty sądowej. Jeżeli jednak żądasz zapłaty kwoty przewyższającej 50 000 złotych, będziesz musiał uiścić opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości roszczenia, nie więcej jednak niż 200.000,00 zł.
Opłatę należy uiścić przed wytoczeniem powództwa. Pamiętaj, aby do pozwu załączyć potwierdzenie przelewu.
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że po lekturze niniejszego artykułu wiesz już jak pozwać pracodawcę. Pierwsze, co musisz zrobić, to odpowiednie przygotowanie pozwu i skierowanie go do właściwego sądu. Wpierw upewnij się jednak, że Twoje roszczenie nie jest przedawnione.
Pamiętaj, że razie ewentualnego sporu sądowego, masz równe szanse. Zanim do niego dojdzie, rozważ postępowanie przed komisją pojednawczą.
Przede wszystkim jednak, bez względu na to na którą opcję się zdecydujesz, nigdy nie rezygnuj z ochrony swoich praw.
