Dzisiaj chcielibyśmy zaprezentować Państwu ostatni artykuł z serii o zbiegach egzekucji i potrącaniu świadczeń z pensji pracownika. W tym artykule odpowiemy na pytanie, jak obliczyć wysokość potrąceń z pensji pracownika w przypadku skierowania wobec niego egzekucji.
Obowiązki pracodawcy
Jak już wspominaliśmy w poprzednich wpisach, obliczanie kwoty do potrącenia i ustalenie, do którego podmiotu należy je przelewać jest obowiązkiem pracodawcy. Z tego też względu, zapoznanie się z poniższymi zasadami jest dla pracodawcy obowiązkowe ? oczywiście, jeżeli nie posiada odpowiedniego działu prawnego. Niniejszy artykuł dotyczy sytuacji dokonania potrąceń z pensji pracownika ? czyli osoby zatrudnionej na umowę o pracę. W przypadku umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia, umowa o dzieło) sytuacja wygląda inaczej ? zazwyczaj możliwe jest potrącenie całego wynagrodzenia.
Wyliczanie kwoty podstawy potrąceń
W piśmie otrzymanym np. od Komornika, czy Urzędu Skarbowego wskazana jest zawsze kwota zajęcia. Nie zawsze jednak tę kwotę można z pensji pracownika potrącić. Przepisy nakładają bowiem pewne ograniczenia i wyznaczają granicę, jaką kwotę należy pracownikowi zostawić.
Pracodawca w pierwszej kolejności powinien ustalić podstawę potrąceń, czyli kwotę netto wynagrodzenia (tzw. wynagrodzenie na rękę). Aby ją ustalić należy od kwoty wynagrodzenia brutto odjąć składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a także zaliczkę na podatek dochodowy.
Wysokość potrąceń z pensji – gdzie leży granica?
Po obliczeniu podstawy potrącenia, należy sprawdzić, czy prowadzona egzekucja dotyczy świadczeń alimentacyjnych, czy niealimentacyjnych. Jest to zazwyczaj wskazane w piśmie od organu egzekucyjnego.
Następnie należy ustalić maksymalną wysokość potrącenia, która jest określona w Kodeksie Pracy.
Zgodnie z art. 87 § 3:
Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
1) w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych ? do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
2) w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych ? do wysokości połowy wynagrodzenia.
W przepisie mowa o wynagrodzeniu netto ? na rękę. W pierwszej kolejności należy zatem obliczyć, ile wynosi 3/5 lub 1/2 wynagrodzenia netto (w zależności od rodzaju świadczeń), a następnie porównać tę kwotę z kwotą zajęcia.
Kwota wolna od potrąceń – minimalne wynagrodzenie
Kolejną czynnością, którą należy wykonać przy obliczaniu możliwej kwoty potrącenia jest ustalenie, ile wynosi obecnie kwota wolna od potrąceń. W przypadku egzekucji świadczeń z pensji pracownika, kwotą wolną od potrąceń jest kwota netto minimalnego wynagrodzenia za dany rok. Przykładowo w 2019 jest to 1634 zł. Minimalne wynagrodzenie jest ustalane przez Radę Ministrów każdego roku, do 15 września.
Uwaga! Jeżeli przedmiotem egzekucji jest świadczenie alimentacyjne, kwota wolna od potrąceń nie ma zastosowania. W takim przypadku jedyną granicą jest 3/5 wynagrodzenia netto.
Podsumowując, potrącając świadczenia z pensji pracownika w 2019 roku należy zostawić dla niego minimum 1634 zł netto. Nadwyżkę od tej kwoty można przesłać do organu egzekucyjnego, ale tylko do wysokości 1/2 lub 3/5 wynagrodzenia netto (zgodnie z tym, co wskazaliśmy powyżej).
Kolejność potrąceń
Jak widać, samo obliczenie tego, jaką kwotę możemy potrącić z pensji pracownika nie jest zbyt problematyczne. Kłopoty zaczynają się wtedy, gdy wobec pracownika skierowanych jest kilka egzekucji. Wtedy potrąceń należy dokonywać w kolejności określonej w art. 87 § 1 Kodeksu Pracy, zgodnie z którym najpierw potrąca się sumy na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, a następnie na zaspokojenie innych świadczeń.
