Co to jest rejestr spadkowy? Strata bliskiej osoby jest bolesnym, choć niestety nieuniknionym doświadczeniem dla każdego człowieka. Obok czynności związanych z formalnościami pogrzebowymi i osobistym przeżywaniem okresu żałoby. Konieczne jest także przeprowadzenie procedury związanej z uregulowaniem spraw spadkowych.
Czasami zdarza się, iż w stosunku do tego samego spadku występują dwa różne akty poświadczenia dziedziczenia. Bądź też dwa lub więcej orzeczenia o stwierdzeniu nabycia spadku. Takie sytuacje wprowadzają oczywisty chaos do obrotu prawnego, który musi następnie być niwelowany w drodze długotrwałych i żmudnych postępowań sądowych. Aby zapobiec sytuacjom wielokrotnego nabycia spadku, ustawodawca powołał do życia Rejestr Spadkowy.
Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
- czym jest rejestr spadkowy?
- co to jest akt poświadczenia dziedziczenia?
- w jaki sposób dokonać wpisu w rejestrze spadkowym?
- z jakich działów składa się rejestr spadkowy?
Czym jest Rejestr Spadkowy?
Rejestr Spadkowy jest rejestrem publicznym, prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną w formie teleinformatycznej. Celem istnienia Rejestru dziedziczenia jest zapobieganie, jak to się zdarza w praktyce, przypadkom wielokrotnego potwierdzania dziedziczenia po tym samym spadkodawcy, jak również ułatwienie poszukiwania przez osoby zainteresowane wskazań co do konkretnej lokalizacji dokumentu stwierdzającego, kto jest spadkobiercą, a tym samym będziesz w stanie precyzyjnie ustalić, czy po danej osobie uregulowano już kwestie nabycia spadku.
Warto przeczytać: Jak uniknąć odpowiedzialności za długi spadkowe?
Jakie informacje gromadzone są w Rejestrze spadkowym?
W Rejestrze Spadkowym gromadzone są informacje o dokumentach poświadczających dziedziczenie. A więc sądowych postanowieniach o stwierdzeniu nabycia spadku. A także o ich uchyleniu bądź zmianie oraz sporządzanych przez notariuszy aktach poświadczenia dziedziczenia, jak również postanowieniach, które orzekły ich uchylenie.
Wpisuje się do niego takie dane, jak m.in. daty sporządzenia lub wydania wymienionych dokumentów, dane notariusza. A także sądową sygnaturę akt sprawy, numer pesel spadkodawcy i inne jego dane oraz datę i miejsce zgonu (art. 95ha ustawy Prawo o notariacie). W przedmiotowym Rejestrze znajdują się także dane identyfikacyjne oraz o uchyleniu europejskiego poświadczenia spadkowego.
Rejestr spadkowy składa się z dwóch części, a mianowicie:
1) krajowej ? gdzie zgromadzone są informacje o wszystkich notarialnych aktach poświadczenia dziedziczenia sporządzonych po 1 marca 2009 r. oraz o wydanych po 8 września 2016 r. sądowych postanowieniach o stwierdzeniu nabycia spadku,
2) europejskiej ? w której znajdują się informacje o sporządzonych przez notariuszy lub wydanych przez sądy po 8 września 2016 r. europejskich poświadczeniach spadkowych (EPS).
Jak korzystać z Rejestru Spadkowego?
Podkreślenia wymaga fakt, iż w Rejestr Spadkowy zawiera tylko i wyłącznie dane umożliwiające identyfikację dokumentów potwierdzających prawo dziedziczenia. A także wskazanie gdzie się one znajdują, natomiast nie umieszcza się w nim samej dokumentacji. Tym samym, nie ma możliwości uzyskania z Rejestru przez osobę zainteresowaną odpisu samego dokumentu poświadczającego dziedziczenie. W tym celu należy wystąpić do właściwego sądu, który go wydał bądź też notariusza, który go sporządził.
Korzystanie z Rejestru Spadkowego jest całkowicie bezpłatne i polega na uzyskaniu dostępu do informacji o dokumentach, które są w nim zarejestrowane. W tym celu, należy wypełnić elektroniczny formularz, w którym należy podać numer PESEL spadkodawcy lub inne dane, które umożliwiają jego identyfikację. Jako odpowiedzi system wygeneruje informacje, wskazujące czy dokument stwierdzający prawa do spadku został sporządzony i gdzie fizycznie można go odnaleźć. W tym celu wyświetlane są dokładne dane identyfikujące obejmujące na przykład sygnaturę akt sprawy czy minutę dokonania wpisu.
Wypis zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia lub odpis postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku może być wydany stronom aktu lub osobom, dla których zastrzeżono w akcie prawo otrzymania wypisu. A także ich następcom prawnym, jak również osobom, które wykażą w tym swój interes prawny (art. 95n ustawy Prawo o notariacie).
Jakie są skutki prawne uzyskania wpisu do Rejestru Spadkowego?
Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia wywołuje takie skutki prawne, jak prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 95j ustawy Prawo o notariacie).
W związku z powyższym, w celu stwierdzenia praw do spadku po osobie zmarłej, nie trzeba udawać się do sądu. Gdyż całe postępowanie w tym przedmiocie może zostać przeprowadzone przed notariuszem. Poprzez wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia, co pozwala na znaczące skrócenie procedury. Warunkiem jest jednak, aby zainteresowane strony nie pozostawały w sporze.
Notariusz odmówi sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, jeżeli w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub wydane postanowienie o stwierdzeniu jego nabycia. W tym celu, zasięga on informacji właśnie w Rejestrze Spadkowym, do którego ma dostęp w każdym czasie, co zapewnia Krakowa Rada Notarialna. Dodać trzeba poza tym, że system informatyczny Rejestru blokuje automatycznie możliwość wpisania kolejnego dokumentu stwierdzającego dziedziczenie po tym samym spadkodawcy.
Akt poświadczenia dziedziczenia – co to jest?
Forma aktu poświadczenia dziedziczenia jest notarialnym odpowiednikiem sądowego postanowienia o stwierdzeniu nabyciu spadku. Swoim zakresem objąć może on zarówno dziedziczenie ustawowe, jak i testamentowe. Nie dotyczy to jednak testamentów szczególnych, na przykład sporządzonych w sytuacji zagrożenia nagłą śmiercią. Warto pamiętać o tym, iż do Rejestru Spadkowego wpisu takich aktów do rejestru dokonują notariusze.
Jakie są koszty wpisów w Rejestrze Spadkowym?
Za wpisy postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, aktu poświadczenia dziedziczenia i europejskiego poświadczenia spadkowego do Rejestru Spadkowego notariusz oraz sąd pobierają opłatę w wysokości 5 zł. W przypadku wpisów dokonywanych przez sąd, przedmiotową opłatę uiszcza wnioskodawca. Wraz z wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie o wydanie orzeczenia podlegającego wpisowi do Rejestru Spadkowego.
Czy warto skorzystać z pomocy adwokata?
Aby proces potwierdzania dziedziczenia przebiegł możliwie sprawnie oraz bez popełniania ewentualnych błędów, warto rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalnego adwokata. Z całą pewnością, bagaż jego wiedzy i doświadczenia pozwoli na przeprowadzenie procedury spadkowej w sposób znacznie szybszy. A także w pełni zgodny z obowiązującym porządkiem prawnym.
Podsumowanie – rejestr spadkowy
Podsumowując, poprzez właściwie przeprowadzone postępowanie spadkowe następuje stwierdzenie praw do schedy po spadkodawcy. Może to nastąpić w drodze notarialnej albo też zostać przeprowadzone jako postępowanie sądowe. Tak czy inaczej, dzięki istnieniu Rejestru Spadkowego i ujawnieniu w nim dokumentów potwierdzających dziedziczenie. Można zapobiec wielokrotnemu stwierdzaniu nabycia spadku po tej samej osobie. Pozwala on także usprawnić poszukiwanie informacji o tego rodzaju dokumentach zarejestrowanych w Rejestrze. Należy więc stwierdzić, że decyzja ustawodawcy o jego powołaniu okazała się strzałem w dziesiątkę.
Przeczytaj także:
