Co powinna zawierać umowa – zastanawiasz się w jaki sposób należy konstruować umowy? Nie wiesz jakie elementy musisz zamieścić w umowie obligatoryjnie? A może zastanawiasz się jak prawidłowo oznaczyć strony umowy? W naszym artykule znajdziesz informacje na temat:
- prawidłowego oznaczania stron umowy,
- podstawowych elementów umowy,
- konsekwencji naruszenia zasad prawidłowego oznaczenia strony,
- skutków pominięcia jednego z obligatoryjnych elementów umowy.
Niezależnie od faktu, że umowa powinna precyzyjnie określać prawa i obowiązki stron, istnieją podstawowe wymagania dotyczące wszystkich umów, które należy spełnić. Możemy wśród nich wyróżnić dwie główne kategorie:
- oznaczenie stron zgodnie z wymogami prawa,
- obligatoryjne, podstawowe elementy umowy (tzw. essentialia negotti).
Prawidłowe oznaczenie stron umowy
Bardzo częstym błędem w konstrukcji komparycji umów jest niewłaściwe, bądź nieprecyzyjne oznaczenie stron umowy. Tymczasem może to rodzić daleko idące konsekwencje, a nawet prowadzić do nieważności lub bezskuteczności umowy.
Problem dotyczy w szczególności dwóch grup podmiotów:
- spółek cywilnych ? z uwagi na ich specyficzny status prawny,
- spółek kapitałowych oraz spółki komandytowo-akcyjnej ? ze względu na fakt, że przepisy prawa wprost określają zakres informacji, który należy umieszczać m.in. w umowach zawieranych przez te spółki.
Spółka cywilna – umowa powinna zawierać
Na gruncie prawa cywilnego, a zatem w szczególności umów gospodarczych, spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej ? oznacza to zatem, że nie może być podmiotem praw i obowiązków, czyli np. stroną umowy. Podmiotami takimi są natomiast wspólnicy takich spółek prowadzący w ich ramach działalność gospodarczą. W komparycji umowy należy zatem wpisać dane wszystkich wspólników oraz dane spółki, która tworzą. Pamiętaj, wpisanie tylko danych wspólników, bądź tylko danych spółki cywilnej nie jest wystarczające.
| Przykład:
Prawidłowe oznaczenie strony umowy ? spółki cywilnej
1. Adam Nowak, zam. w Gdańsku przy ul. Nowej 1, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą ABC Adam Nowak, NIP: 111-222-33-44, REGON: 123456789, 2. Jan Kowalski, zam. w Gdańsku przy ul. Nowej 2, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą ABC Adam Nowak, NIP: 333-222-33-44, REGON: 123456788, tworzących wspólnie spółkę cywilną pod nazwą: ABC A. Nowak, J. Kowalski s.c., z siedzibą w Gdańsku przy ul. Nowej 3, NIP: 444-222-33-44, REGON: 123456799, reprezentowaną przez wspólnika Adama Nowaka
|
Wpisanie do umowy gospodarczej jedynie danych spółki może prowadzić do istotnych konsekwencji prawnych i procesowych:
- wspólnicy mogą podjąć próbę wykazywania, że nie doszło do zawarcia umowy ? ?stroną? umowy jest bowiem spółka cywilna, która na gruncie prawa cywilnego nie ma zdolności prawnej,
- w przypadku, gdy kontrahent spółki cywilnej skieruje sprawę na drogę postępowania sądowego, określenie w pozwie ? jako strony pozwanej ? spółki cywilnej, a nie jej wspólników doprowadzi do odrzucenia pozwu, gdyż spółka cywilna nie ma zdolności procesowej. Jako pozwanych należy wskazywać w takim wypadku wszystkich wspólników spółki cywilnej.
Natomiast, gdy w umowie wskazani zostaną wyłącznie wspólnicy spółki cywilnej, będzie to oznaczało, że to oni ? jako indywidualne podmioty, nie zaś w ramach spółki cywilnej – są stronami umowy.
Spółki kapitałowe i S.K-A. – umowa powinna zawierać
Kodeks spółek handlowych nakazuje, aby wszelkie pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę z o.o., spółkę akcyjną oraz spółkę komandytowo-akcyjną w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki zawierały ściśle określone informacje ? przedstawiono je w tabeli poniżej.
| 1. Spółka komandytowo-akcyjna | 2. Spółka z o.o. | 3. Spółka akcyjna |
| 1) firmę spółki, jej siedzibę i adres, 2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru, 3) numer identyfikacji podatkowej (NIP), 4) wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego. | 1) firmę spółki, jej siedzibę i adres, 2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru, 3) numer identyfikacji podatkowej (NIP), 4) wysokość kapitału zakładowego, 5) spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, do czasu pokrycia kapitału zakładowego, także informację, że wymagane wkłady na kapitał zakładowy nie zostały wniesione.
| 1) firmę spółki, jej siedzibę i adres, 2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru, 3) numer identyfikacji podatkowej (NIP), 4) wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego. |
Zamieszczenie tych danych jest obowiązkowe, a uchybienie przedmiotowemu obowiązkowi niesie za sobą odpowiedzialność karną członków zarządu lub komplementariuszy uprawnionych do reprezentowania spółki.
Zgodnie z art. 595 § 1 Kodeksu spółek handlowych naruszenie takie zagrożone jest karą grzywny w kwocie do 5.000 zł nakładanej przez sąd rejestrowy.
| Przykład
Prawidłowe oznaczenie spółki z o.o.
ABC spółka z o.o. z siedzibą w Gdańsku, przy ul Nowej 3, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 00001111 przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, NIP: 111-222-11-11, REGON: 123456798, Wysokość kapitału zakładowego 5.000 zł, – reprezentowana przez Prezesa jednoosobowego zarządu Adama Nowaka.
|
Obligatoryjne elementy umowy
W przypadku umów nazwanych, czyli takich, które zostały uregulowane w Kodeksie cywilnym lub innych aktach prawnych, ustawy te określają podstawowe elementy tychże umów. Ich brak spowoduje, że w przypadku sporu sądowego:
- sąd uzna, że w ogóle nie doszło do zawarcia umowy. Będzie tak, gdy z treści umowy nie będzie można odkodować podstawowych obowiązków stron,
- sąd uzna, że doszło do zawarcia innej umowy, niż wynikałoby to z jej nazwy. Np. brak określenia ceny w umowie sprzedaży może prowadzić do uznania przez sąd, że zawarto umowę darowizny. Brak określenia wysokości czynszu w umowie najmu może doprowadzić do przyjęcia, że zawarto umowę użyczenia.
| Przykład
Zgodnie z art. 535 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Elementami podstawowymi tejże umowy są, zatem: – określenie rzeczy (przedmiotu sprzedaży) i obowiązku sprzedawcy do jej wydania, a także – określenie ceny i obowiązku kupującego do jej zapłaty. |
Konstruując zatem umowę tego typu, należy w pierwszej kolejności zapoznać się z treścią przepisów prawa, które ją normują. To z nich wynikać bowiem będą elementy konstrukcyjne danej umowy, bez której nie może ona funkcjonować w obrocie.
Podsumowując
Zwróć również uwagę na fakt, że elementów tych jest niewiele ? co widać chociażby na ww. przykładzie umowy sprzedaży. W związku z tym, jeżeli treść umowy ograniczy się do wskazania tylko tych kwestii, umowa będzie ważna. Natomiast w pozostałym zakresie, stosowane będą regulacje wynikające z odpowiednich przepisów prawa. W odniesieniu do umowy sprzedaży będą to zatem art. 535-592 kodeksu cywilnego.
Przeczytaj także:
